Cách trồng quế nhanh lớn, mang lại thu nhập cao
"Cách trồng quế" không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao mà còn mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Quế là một loại cây dễ trồng và thích nghi tốt với nhiều loại đất khác nhau, đặc biệt là các vùng có khí hậu nhiệt đới như Việt Nam. Với các bước trồng quế đơn giản, bạn hoàn toàn có thể tự tay trồng quế và thu hoạch lá, vỏ quế.
Đôi nét về cây quế
Cây quế (Cinnamomum cassia) là một loài thực vật có nguồn gốc từ các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, nổi bật trong họ Long não (Lauraceae). Với đặc tính sinh trưởng mạnh mẽ trong điều kiện khí hậu nhiệt đới, cây quế được trồng rộng rãi ở nhiều quốc gia châu Á, đặc biệt là Việt Nam.
Quế không chỉ được biết đến như một loại gia vị phổ biến mà còn là một cây dược liệu có giá trị kinh tế cao. Toàn bộ cây quế, từ vỏ, thân, lá đến quả, đều được khai thác và sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau, từ chế biến thực phẩm đến dược phẩm.
Cây quế thuộc loại cây thân gỗ, cao từ 7-10m, với lá xanh quanh năm. Thân cây có màu nâu đến nâu đỏ, vỏ xốp và thô. Lá quế có đặc điểm nổi bật là hình dạng bầu dục dài, mặt trên bóng nhẫy màu xanh, mặt dưới có lớp lông nhung ngắn, với 3 gân lá chạy song song rõ rệt.
Hoa của cây quế thường nhỏ và có mùi thơm đặc trưng nhờ tinh dầu chứa trong vỏ và lá. Vỏ quế, đặc biệt là lớp vỏ bên trong, được sử dụng làm gia vị phổ biến trong các món ăn và có giá trị cao trong y học.
Quế có tốc độ phát triển từ chậm đến trung bình và được trồng chủ yếu vào mùa xuân hoặc đầu mùa thu để đảm bảo cây có điều kiện phát triển tốt nhất. Với việc khai thác toàn bộ cây quế, từ thân, vỏ, lá cho đến quả, cây quế trở thành một nguồn nguyên liệu quý giá, góp phần phát triển kinh tế nông thôn ở nhiều vùng trên cả nước.
Quế không chỉ là một nguyên liệu quý trong ngành công nghiệp gia vị mà còn là một loại cây dược liệu, mang lại giá trị lớn về kinh tế và sức khỏe. Với điều kiện trồng thuận lợi, quế đã và đang là cây trồng chiến lược của nhiều địa phương, giúp nâng cao thu nhập và phát triển kinh tế bền vững.
Đôi nét về cây quế
Các bước chuẩn bị trước khi trồng cây quế
Thời vụ trồng quế
Việc lựa chọn thời vụ trồng quế đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của cây. Bạn nên trồng quế vào hai vụ chính:
Vụ Xuân Hè: Bắt đầu từ tháng 3 đến tháng 5, đây là thời điểm thuận lợi khi mưa nhiều. Nếu điều kiện thời tiết mát mẻ, kéo dài đến trung tuần tháng 6 vẫn có thể trồng.
Vụ Thu: Thời điểm lý tưởng là vào tháng 8 và tháng 9.
Chọn giống quế
Quế có thể trồng từ cây chiết cành hoặc gieo hạt. Tuy nhiên, phương pháp gieo hạt được ưa chuộng hơn do cây chiết cành thường cho vỏ mỏng và hàm lượng tinh dầu thấp. Việc chọn giống phải tuân thủ theo các quy trình sau:
Thu hái hạt giống: Cây giống nên có độ tuổi từ 15 năm trở lên, sinh trưởng tốt, không bị sâu bệnh, không bị bóc vỏ hoặc chặt cành lá. Mùa thu hoạch hạt diễn ra từ tháng 12 đến tháng 3 năm sau. Hạt giống cần được rửa sạch và hong khô để giữ chất lượng tốt.
Xem thêm: Cách trồng lê đúng kỹ thuật cho năng suất cao
Bảo quản hạt giống: Hạt quế sau khi thu hoạch có thể gieo ngay để đạt hiệu quả cao. Nếu cần bảo quản, hãy trộn hạt với cát hơi ẩm theo tỷ lệ 1 hạt/2 cát và đảo hạt mỗi 2 ngày/lần để duy trì độ tươi của hạt, nhưng lưu ý thời gian bảo quản không nên kéo dài quá 1 tháng.
Chuẩn bị đất trồng quế
Chọn đất trồng: Đất trồng quế cần phải là đất xốp, thoát nước tốt, tránh đất phù sa. Địa hình lý tưởng là đất dốc thoai thoải hướng về phía mặt trời để đảm bảo ánh sáng tự nhiên dồi dào, giúp cây quế phát triển nhanh chóng và mạnh mẽ.
Làm đất: Trước khi trồng, cần làm sạch cỏ và chuẩn bị đất kỹ càng. Đào các hố trồng rộng khoảng 1m và sâu khoảng 67 cm để tạo không gian cho rễ phát triển. Mỗi hố nên bón lót khoảng 15 kg phân rác và phân chuồng hoai mục để cung cấp dinh dưỡng cần thiết cho cây.
Các bước chuẩn bị trước khi trồng cây quế
Cách trồng quế cho thu nhập cao
Cách trồng quế cho thu nhập cao không chỉ đòi hỏi kỹ thuật chăm sóc cây đúng cách mà còn cần lựa chọn phương thức trồng phù hợp với điều kiện địa phương.
Phương thức trồng cây quế
Phương thức trồng tập trung thuần loài
Phương thức trồng quế này chỉ trồng duy nhất một loại quế trên toàn bộ diện tích. Đây là phương thức phổ biến tại các tỉnh miền núi phía Bắc của Việt Nam như Yên Bái, Lào Cai, giúp tối ưu hóa diện tích đất rừng và tạo ra sản lượng quế ổn định. Bằng cách trồng tập trung, người dân có thể dễ dàng quản lý, chăm sóc và thu hoạch cây quế.
Phương thức trồng nông lâm kết hợp
Phương thức này tương tự như phương thức trồng tập trung thuần loài, nhưng trong những năm đầu khi cây quế chưa phát triển lớn, người trồng có thể xen canh các loại cây nông nghiệp khác như sắn, lúa, chè, hoặc các loại cây cải tạo đất. Việc trồng xen giúp tận dụng đất trồng và tăng thêm nguồn thu nhập cho nông dân, đồng thời cải tạo chất lượng đất, giúp cây quế phát triển khỏe mạnh hơn.
Phương thức trồng phân tán trong vườn hộ
Cây quế có thể được trồng xen kẽ với cây ăn quả trong các vườn hộ gia đình. Phương thức này phổ biến tại các tỉnh Nam Trung Bộ như Quảng Nam, Quảng Ngãi. Trồng quế phân tán không chỉ mang lại giá trị kinh tế từ cây quế mà còn giúp người dân kết hợp trồng nhiều loại cây khác, tạo nguồn thu nhập đa dạng và ổn định.
Phương thức trồng làm giàu rừng và khoanh nuôi tái sinh
Trong phương thức này, cây quế được trồng dưới tán rừng tự nhiên nghèo kiệt hoặc rừng mới phục hồi sau nương rẫy. Độ tán che của rừng dưới 0,3 là lý tưởng để quế phát triển. Ngoài ra, cây quế cũng có thể được trồng bổ sung vào các khu vực đất khoanh nuôi tái sinh, giúp làm giàu rừng và tái tạo sinh thái.
Phương thức trồng cây quế
Cách trồng quế
Bước 1: Xử lý hạt giống
Trước khi gieo trồng, hạt quế cần được xử lý kỹ càng để đảm bảo khả năng nảy mầm cao nhất. Hạt giống quế sẽ được sàng sạch cát và loại bỏ các tạp chất. Để loại bỏ hạt lép và hạt nổi, bạn cần cho hạt vào rổ đãi trong nước lạnh và vò nhẹ nhàng. Sau đó, hong hạt dưới bóng râm cho hạt se bớt nước.
Nếu chưa gieo ngay, bạn có thể ngâm hạt trong nước ấm từ 30 - 40°C trong 3 giờ. Sau khi vớt ra, để hạt ráo nước và ngâm tiếp trong dung dịch thuốc tím nồng độ 0,1% trong 15 phút. Cuối cùng, hạt được ủ trong cát ẩm với tỷ lệ 1 hạt/2 cát.
Xem thêm: Cách trồng cà phê đúng kỹ thuật cho năng suất cao
Bước 2: Gieo hạt quế
Khi hạt đã nứt nanh, bạn nên gieo ngay để đảm bảo hiệu quả nảy mầm tốt. Gieo hạt quế với khoảng cách 3 - 4 cm giữa mỗi hạt và lấp đất sâu khoảng 12 - 15 mm. Sau đó, phủ mặt luống bằng rơm rạ đã được khử trùng bằng nước vôi để giữ ẩm cho đất.
Trong giai đoạn mới gieo, việc giữ ẩm cho đất là rất quan trọng. Bạn nên tưới nước đều đặn, đặc biệt vào những ngày khô nóng để đảm bảo đất đủ độ ẩm cho hạt nảy mầm và cây non phát triển.
Bước 3: Chăm sóc cây non
Khi cây quế đã mọc được từ 2 đến 3 lá, bạn cần tiến hành xới đất và làm sạch cỏ xung quanh cây. Điều này giúp đất thông thoáng, cải thiện việc hấp thu dinh dưỡng và hạn chế cạnh tranh từ cỏ dại. Ngoài ra, bạn nên bón thúc cho cây từ 1 đến 2 lần trong quá trình phát triển để cung cấp đầy đủ dưỡng chất, giúp cây con mạnh khỏe.
Cách trồng quế
Bước 4: Chọn cây đạt tiêu chuẩn để trồng
Sau khoảng 1 - 1,5 năm, cây con đã đạt tiêu chuẩn để trồng ra đất trồng chính. Cây con nên có chiều cao từ 25 - 30 cm, đường kính gốc lớn hơn 3 mm và có từ 5 đến 7 lá xanh tốt. Đảm bảo cây con có 1 thân thẳng, không bị cụt ngọn hoặc sâu bệnh hại. Đây là những dấu hiệu cho thấy cây đã đủ sức khỏe để phát triển mạnh mẽ khi trồng ra đất rộng.
Bước 5: Tiến hành trồng cây quế
Khi cây con đạt yêu cầu, bạn có thể đem trồng ra đất đã chuẩn bị trước. Đảm bảo đất được làm tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt để cây phát triển khỏe mạnh. Sau khi trồng, bạn nên tưới nước giữ ẩm đều đặn, đặc biệt trong giai đoạn cây mới xuống giống để cây có thể bám rễ và phát triển nhanh chóng.
Chăm sóc cây quế sau khi trồng
Dọn sạch cỏ và cây bụi xung quanh
Trong quá trình cây quế sinh trưởng, việc làm sạch cỏ dại, cây bụi và dây leo xung quanh là rất quan trọng. Những loại cây này có thể xâm lấn, cạnh tranh dinh dưỡng và ánh sáng với cây quế, khiến cây phát triển chậm hơn.
Bạn nên dọn sạch khu vực quanh gốc cây, giữ đất tơi xốp và thông thoáng để giúp cây hấp thụ tốt dinh dưỡng từ đất. Đồng thời, việc giữ đất ẩm và chống xói mòn trong giai đoạn đầu sau khi trồng là điều cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững cho cây quế.
Tỉa cành để cây quế phát triển thẳng
Khi cây quế đạt từ 3 – 4 năm tuổi, cây sẽ bắt đầu đâm nhiều cành. Đây là thời điểm bà con cần tiến hành tỉa bớt những cành mọc thấp để tạo dáng cho cây cao thẳng, giúp cây tập trung phát triển thân và vỏ chất lượng.
Nên tỉa những cành không cần thiết, mọc quá sát gốc hoặc mọc ngang, điều này sẽ giúp cây phát triển mạnh hơn và cho vỏ quế dày, có giá trị kinh tế cao.
Chăm sóc cây quế sau khi trồng
Bón phân và cung cấp dưỡng chất
Để cây quế phát triển tốt, việc bón phân và bổ sung dinh dưỡng định kỳ là rất quan trọng. Bạn nên sử dụng các loại phân hữu cơ hoặc phân NPK để cung cấp đủ dưỡng chất cho cây.
Bón phân từ 2-3 lần mỗi năm, nhất là vào thời điểm đầu mùa mưa và cuối mùa mưa. Đặc biệt, ở giai đoạn cây còn nhỏ, bón phân đều đặn sẽ giúp cây sinh trưởng nhanh, rễ phát triển tốt và chống chọi được với các yếu tố môi trường khắc nghiệt.
Giữ ẩm cho đất
Cây quế yêu cầu môi trường đất ẩm để phát triển, do đó cần tưới nước định kỳ, đặc biệt trong những tháng khô hạn. Tuy nhiên, cần tránh tình trạng ngập úng vì điều này có thể làm hỏng bộ rễ của cây. Bạn cũng nên đắp gốc và giữ độ ẩm cho đất bằng cách phủ rơm, lá khô hoặc các vật liệu giữ ẩm khác xung quanh gốc cây.
Chăm sóc vỏ cây và bảo vệ cây khỏi sâu bệnh
Vỏ cây quế là phần có giá trị kinh tế cao, vì vậy bạn cần bảo vệ vỏ cây khỏi bị xây xát hoặc tổn thương do côn trùng và sâu bệnh. Khi chăm sóc, cần chú ý không làm trầy xước vỏ cây, vì điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng vỏ sau khi thu hoạch.
Thường xuyên kiểm tra cây để phát hiện sớm các dấu hiệu của sâu bệnh và sử dụng biện pháp xử lý kịp thời như phun thuốc trừ sâu hoặc sử dụng các phương pháp sinh học an toàn.
Chăm sóc vỏ cây và bảo vệ cây khỏi sâu bệnh
Với cách trồng quế đúng kỹ thuật và chăm sóc phù hợp, bạn có thể thu hoạch quế quanh năm, tận dụng cả lá và vỏ cây. Hãy bắt đầu trồng quế ngay hôm nay để có thể thu hoạch được những lợi ích tuyệt vời từ loại cây này!