Cách trồng đậu xanh cho năng suất cao, nhanh thu hoạch
Cách trồng đậu xanh không chỉ đơn giản mà còn mang lại nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, sạch và an toàn. Đậu xanh là loại cây dễ trồng, không đòi hỏi nhiều kỹ thuật phức tạp. Chỉ cần chuẩn bị đất tơi xốp, chọn giống tốt và tuân theo các bước cơ bản, bạn có thể dễ dàng thu hoạch những hạt đậu xanh tươi ngon.
Những điều cần biết khi trồng đậu xanh
Đất trồng
Đậu xanh phát triển tốt nhất trên đất thịt nhẹ, đất phù sa hoặc đất rừng mới khai phá. Những loại đất này có nguồn dinh dưỡng dồi dào, cung cấp đầy đủ dưỡng chất để nuôi cây trong suốt quá trình sinh trưởng.
Ngoài ra, có thể trồng đậu xanh trên đất cát pha hoặc đất pha sét, nhưng cần chú ý đến độ pH của đất. Đất có độ pH lý tưởng từ 5.5 đến 6.5 sẽ giúp cây phát triển mạnh mẽ. Tránh trồng đậu xanh trên những khu vực có nền đất thấp, dễ ngập úng hoặc nhiễm phèn, nhiễm mặn vì có thể ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của cây.
Nước tưới
Cây đậu xanh không cần quá nhiều nước để phát triển. Chỉ cần chú trọng tưới nước đều đặn trong giai đoạn gieo hạt và nảy mầm. Trong các giai đoạn khác, cây có khả năng chịu hạn tốt và chỉ cần tưới đủ để duy trì độ ẩm cho đất. Không nên tưới quá nhiều nước, tránh gây ngập úng làm hư hại bộ rễ và ảnh hưởng đến năng suất.
Những điều cần biết khi trồng đậu xanh
Khí hậu
Đậu xanh là loại cây có khả năng thích nghi với điều kiện khí hậu khắc nghiệt, do đó có thể trồng ở nhiều vùng miền khác nhau. Tuy nhiên, cây đậu xanh sinh trưởng tốt nhất trong khoảng nhiệt độ từ 23-30 độ C.
Cây không chịu được cường độ ánh sáng quá mạnh, điều này có thể làm chậm quá trình nở hoa. Do đó, cần áp dụng các biện pháp che chắn vào những ngày nắng gắt để giúp cây phát triển và ra trái nhanh hơn.
Thời vụ trồng
Thời vụ trồng đậu xanh sẽ phụ thuộc vào điều kiện khí hậu của từng vùng miền. Các khu vực khác nhau có thể chia vụ trồng như sau:
Đồng bằng sông Hồng: Đậu xanh có thể được trồng quanh năm với 4 vụ chính: xuân, hạ, thu và đông. Mỗi vụ kéo dài khoảng 3 tháng.
Vùng Trung Bộ: Tại đây có 3 vụ trồng chính là xuân hè, hè thu và thu đông.
Đồng bằng sông Cửu Long: Chỉ có 2 vụ trồng vào đầu và cuối mùa mưa.
Mật độ trồng
Mật độ trồng đậu xanh hợp lý sẽ giúp cây phát triển đều và đạt năng suất cao. Khoảng cách giữa các hàng trồng nên từ 40-45cm, giữa các cây trong hàng là 12-15cm. Mỗi hốc nên gieo từ 2-3 hạt để tăng khả năng cây sống sót và phát triển tốt.
Sau khi cây mọc đều, cần tiến hành tỉa bớt, chỉ giữ lại những cây phát triển khỏe mạnh. Đảm bảo mật độ cuối cùng khoảng 25-30 cây/m². Trong trường hợp có gốc bị trống, người trồng cần dặm lại để đảm bảo mật độ hợp lý, giúp tăng năng suất cây trồng.
Những điều cần sau biết khi trồng đậu xanh
Chuẩn bị trước khi trồng đậu xanh
Chọn loại hạt giống đậu xanh
Đầu tiên, bạn cần lựa chọn giống đậu xanh phù hợp. Có hai loại giống cơ bản là đậu bụi và đậu cực. Để đơn giản hóa quá trình trồng đậu xanh tại nhà, bạn nên chọn giống đậu bụi, vì chúng chỉ cao khoảng 30-60cm và dễ dàng phát triển trên diện tích nhỏ.
Loại đậu này phát triển rải rác trên mặt đất, phù hợp cho những không gian giới hạn như vườn nhà hoặc thùng xốp.
Chọn nơi trồng đậu xanh
Đậu xanh là loại cây ưa nắng, vì vậy bạn cần chọn một nơi nhận được ánh sáng mặt trời đầy đủ suốt ngày. Điều này rất quan trọng để đảm bảo cây đậu xanh phát triển khỏe mạnh và đúng cách.
Nếu khu vực trồng có quá nhiều bóng râm, độ ẩm trong đất sẽ không thể bốc hơi kịp, gây ra tình trạng ngập úng, ảnh hưởng tiêu cực đến sự sinh trưởng của cây. Vì vậy, chọn nơi thoáng mát, có ánh nắng mạnh là yếu tố then chốt để đậu xanh đạt năng suất cao.
Xem thêm: Cách trồng cây đỗ đen đúng kỹ thuật, đạt năng suất cao nhất
Chuẩn bị đất trồng
Để đậu xanh phát triển mạnh mẽ, bạn nên chuẩn bị đất trồng kỹ lưỡng bằng cách bón phân ủ hữu cơ trước khi gieo hạt. Phân hữu cơ giúp cải tạo đất, cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cây phát triển, đồng thời làm đất trở nên tơi xốp hơn.
Nếu khu vực trồng có đất sét nặng, bạn cần xử lý bằng cách rải một lớp phân hữu cơ hoặc phân ủ lên khoảng 5cm mặt đất. Sau đó, xúc đất thành luống cao khoảng 30cm để đất thoát nước tốt hơn. Đất sét khó giữ nước và thoát nước kém, nên xử lý đúng cách giúp cây dễ dàng bám rễ và phát triển.
Nếu trồng đậu xanh trên đất cát, bạn cần trộn cùng một lượng phân ủ vào đất như đối với đất sét, nhưng tránh sử dụng mùn cưa. Đất cát cần được cải tạo để giữ ẩm tốt hơn, tránh việc đất quá khô khiến cây khó phát triển.
Chuẩn bị trước khi trồng đậu xanh
Bón phân trước khi gieo hạt
Trước khi gieo hạt, bạn nên bón phân NPK 10-20-10 vào đất. Đậu xanh không cần nhiều dinh dưỡng nhưng việc bón thêm phân bón sẽ giúp cây phát triển mạnh mẽ và cho năng suất cao hơn. Lượng phốt pho trong phân NPK giúp tăng cường khả năng ra hoa và tạo trái cho cây, trong khi lượng nitơ và kali vừa đủ giúp cây phát triển lá và thân.
Sử dụng xẻng hoặc bay nhỏ để trộn đều phân bón vào đất. Khi bón phân, lưu ý không sử dụng loại phân có hàm lượng nitơ quá cao vì điều này sẽ làm cây mọc lá nhiều mà lại ít trái, ảnh hưởng đến năng suất đậu xanh của bạn.
Cách trồng đậu xanh
Bước 1: Gieo hạt đậu xanh
Bắt đầu gieo hạt đậu xanh bằng cách đặt mỗi hạt sâu vào lòng đất khoảng 1-2 đốt ngón tay (tương đương khoảng 2-3cm). Đảm bảo các hạt giống được cách nhau khoảng 1 gang tay (từ 8-10cm), giúp cây có không gian phát triển.
Sau khi gieo, phủ nhẹ đất lên hạt giống, dùng đất lỏng hoặc tơi xốp để che phủ. Nếu trồng trong điều kiện đất cát, hãy gieo hạt sâu hơn một chút để đảm bảo cây có đủ độ ẩm để phát triển. Đối với trường hợp trồng nhiều hàng, bạn cần giữ khoảng cách giữa các hàng từ 40-50cm để cây dễ dàng nhận đủ ánh sáng và chất dinh dưỡng từ đất.
Một lưu ý quan trọng là không nên ngâm hạt trước hoặc sau khi gieo. Khi tiếp xúc với độ ẩm quá mức, hạt đậu xanh dễ bị nứt hoặc vỡ, điều này sẽ ảnh hưởng xấu đến khả năng nảy mầm của hạt giống.
Nếu bạn trồng đậu xanh trong chậu, hãy gieo hạt với độ sâu khoảng 1 đốt ngón tay (1-2cm) và giữ khoảng cách giữa các hạt khoảng 5cm. Sử dụng ngón tay hoặc dụng cụ làm vườn để nhấn từng hạt xuống đất một cách nhẹ nhàng.
Bước 2: Phủ đất sau khi gieo hạt
Sau khi gieo hạt, việc phủ đất là một bước quan trọng để bảo vệ và hỗ trợ quá trình nảy mầm. Phủ một lớp đất dinh dưỡng lên trên bề mặt hạt giống. Có thể sử dụng các vật liệu tự nhiên như mùn gỗ, rơm, rạ, bùn, hoặc cỏ khô không chứa thuốc trừ sâu để che phủ lớp đất phía trên.
Lớp phủ này giúp giữ độ ẩm cho đất, duy trì nhiệt độ ổn định, và ngăn chặn các tác nhân bên ngoài như gió hoặc mưa lớn làm mất đi hạt giống. Lớp phủ không chỉ bảo vệ hạt mà còn giữ đất tơi xốp và cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho quá trình phát triển của cây.
Cách trồng đậu xanh
Bước 3: Chăm sóc cây sau khi gieo
Hãy tưới nước đều đặn, nhưng không nên tưới quá nhiều gây ngập úng. Đậu xanh là loại cây ưa độ ẩm vừa phải, do đó, bạn cần đảm bảo rằng đất luôn ẩm nhưng không bị sũng nước. Tưới nước vào sáng sớm hoặc chiều tối để tránh ánh nắng gay gắt làm bay hơi nước quá nhanh, gây khô đất.
Bước 4: Kiểm tra cây và dặm lại
Sau khi hạt đã nảy mầm và cây bắt đầu phát triển, bạn nên kiểm tra lại mật độ cây trong vườn. Nếu có những khu vực trống do hạt không nảy mầm, hãy dặm thêm hạt vào để đảm bảo mật độ cây trồng đều đặn.
Việc kiểm tra này giúp tăng khả năng đậu xanh cho năng suất tốt nhất. Sau đó, tiến hành tỉa bớt những cây yếu, kém phát triển để nhường không gian cho các cây khỏe mạnh.
Xem thêm: Cách trồng đậu cô ve lùn đơn giản cho năng suất cao
Chăm sóc đậu xanh sau khi trồng
Bón phân cho cây đậu xanh
Lần 1: Bón trước khi gieo hạt
Trước khi gieo hạt, bạn cần bón lót bằng Super Lân với liều lượng 250kg/ha. Điều này giúp cải thiện chất lượng đất, cung cấp đủ dưỡng chất để cây đậu xanh bám rễ và phát triển ngay từ giai đoạn đầu.
Lần 2: Bón khi cây ra lá thật
Khi cây đậu xanh bắt đầu phát triển lá thật (khoảng 10-15 ngày sau khi gieo hạt), bạn tiến hành bón lần thứ hai với 60kg Ure và 90kg Kali trên diện tích 1ha. Lượng phân này cung cấp dinh dưỡng cần thiết để cây phát triển lá, thân và bộ rễ vững chắc hơn.
Lần 3: Bón sau khoảng 25-30 ngày gieo hạt
Lần bón phân cuối cùng diễn ra khi cây đậu xanh đã ổn định. Tiếp tục bón thêm Ure và Kali với liều lượng như lần 2 để giúp cây chuẩn bị ra hoa và kết trái. Việc bón phân đúng thời điểm sẽ giúp tăng năng suất và chất lượng của vụ mùa.
Chăm sóc đậu xanh sau khi trồng
Tưới nước cho đậu xanh
Trong 2-3 tuần đầu sau khi gieo hạt
Giai đoạn này cây cần một lượng nước ổn định để nảy mầm và phát triển. Mỗi ngày, bạn chỉ cần tưới một lần vào sáng sớm hoặc chiều mát với lượng nước vừa đủ. Tránh tưới quá nhiều để không gây ngập úng, làm hư hại rễ cây.
Sau khi cây trưởng thành
Khi cây đậu xanh đã phát triển ổn định, bạn có thể giảm số lần tưới nước. Chỉ cần tưới để duy trì độ ẩm cho đất, đặc biệt là vào những ngày thời tiết khô hạn. Trong giai đoạn gần thu hoạch, nếu thời tiết không quá khắc nghiệt, bạn có thể ngừng tưới nước để quả đậu xanh được khô ráo, giúp tránh tình trạng quả bị mốc.
Phòng trừ sâu bệnh cho cây đậu xanh
Bệnh do sâu bọ
Các loại sâu bọ thường gặp trên cây đậu xanh bao gồm: sâu khoang, sâu xanh, sâu cuốn lá và sâu đục quả. Để phòng trừ sâu bệnh này, bạn có thể sử dụng các loại thuốc như Polytrin, Fastac, và Confidor. Nên tham khảo hướng dẫn liều lượng trên bao bì để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho cây.
Bệnh do nấm và vi khuẩn
Một số bệnh do nấm và vi khuẩn như dòi đục thân, lở cổ rễ, chết xanh héo rũ và đốm nâu có thể ảnh hưởng đến cây đậu xanh. Bạn có thể sử dụng các loại thuốc như Daconil, Validacin, Anvil, Bayleton hoặc Zinhep với nồng độ từ 0.1% đến 0.3% để điều trị. Việc xử lý kịp thời và đúng cách sẽ giúp giảm thiểu tối đa sự lây lan của các bệnh hại này.
Phòng trừ sâu bệnh cho cây đậu xanh
Với cách trồng đậu xanh đơn giản và hiệu quả, bạn sẽ nhanh chóng có nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng. Chăm sóc cây đúng cách, từ việc tưới nước đến bón phân, sẽ giúp cây phát triển tốt và cho năng suất cao.