Cách trồng hoa thiên lý nở nhiều hoa quanh năm
Cách trồng hoa thiên lý không chỉ mang lại không gian xanh mát mà còn giúp bạn thu hoạch hoa thơm ngon, bổ dưỡng. Loài cây này dễ chăm sóc, thích nghi tốt với khí hậu Việt Nam. Chỉ cần áp dụng đúng kỹ thuật, bạn có thể trồng thiên lý ngay trong khu vườn nhỏ hay ban công.
Một số điều cần biết về hoa thiên lý
Hoa thiên lý, hay còn gọi là Tonkin jasmine trong tiếng Anh, là một loại thực vật dây leo thuộc họ Bignoniaceae, có xuất xứ từ khu vực Đông Nam Á. Hiện nay, hoa thiên lý đã trở thành một trong những giống cây trồng tại gia đình phổ biến, được yêu thích không chỉ vì ngoại hình thu hút mà còn bởi hương thơm dễ chịu.
Cây thiên lý có thân dây leo mảnh mai, linh hoạt, dễ dàng xoắn quanh cột, hàng rào hoặc các giá đỡ khác, tạo nên cảnh quan xanh mát và lãng mạn cho khu vườn.
Đặc điểm của cây hoa thiên lý
Cây thiên lý có lá hình tim, nhỏ gọn với màu xanh tươi sáng, tạo nên hiệu ứng thẩm mỹ đầy sức hút cho không gian xung quanh. Lá cây không chỉ nổi bật với màu xanh mà còn có khả năng thay đổi sắc thái theo môi trường ánh sáng, góp phần làm tăng sự sinh động cho cây.
Điểm đặc biệt nhất của cây thiên lý chính là những bông hoa nhỏ xinh, hình sao, có màu xanh nhẹ hoặc ngả vàng trắng. Hoa thường nở thành từng chùm lớn, tạo nên sự tương phản nổi bật với lá cây, mang đến một vẻ đẹp ngọt ngào và quyến rũ.
Đặc biệt, hoa thiên lý tỏa ra hương thơm ngọt ngào, thu hút không chỉ con người mà còn cả các loài côn trùng và chim, góp phần làm phong phú hơn cho hệ sinh thái trong khu vườn.
Hoa thiên lý thường nở vào mùa xuân và hè, làm cho cảnh quan trở nên sống động, xanh tươi hơn. Sự kết hợp giữa vẻ đẹp và hương thơm của cây thiên lý đã khiến nó trở thành lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn tạo nên một không gian xanh mát, dễ chịu trong gia đình.
Thời vụ trồng hoa thiên lý
Mặc dù hoa thiên lý có thể được trồng quanh năm, nhưng thời điểm tốt nhất để trồng là từ tháng 6 đến tháng 8 dương lịch. Lựa chọn thời điểm này sẽ giúp nâng cao tỷ lệ sống của cây, đồng thời đảm bảo cây có điều kiện phát triển mạnh mẽ và cho năng suất hoa cao nhất.
Một số điều cần biết về hoa thiên lý
Điều kiện sinh trưởng thích hợp cho hoa thiên lý
Hoa thiên lý thuộc họ dây leo và có khả năng thích nghi tốt với nhiều điều kiện môi trường khác nhau. Để trồng thành công giàn thiên lý, bà con cần lưu ý các yếu tố sau:
Nhiệt độ: Thiên lý phát triển tốt trong khoảng nhiệt độ từ 20 - 35 độ C. Ở nhiệt độ này, cây sẽ sinh trưởng mạnh và cho hoa đều đặn.
Ánh sáng và gió: Thiên lý là loại cây ưa sáng và cần gió để phát triển tốt. Do đó, khi chọn vị trí trồng, nên chọn những nơi thoáng mát, có đủ ánh sáng mặt trời để cây hấp thụ quang hợp và tạo điều kiện cho hoa nở đẹp.
Xem thêm: 5 Cách trồng giá đỗ siêu sạch, dễ làm tại nhà
Đất trồng và độ ẩm: Hoa thiên lý không kén đất, có thể phát triển tốt trên nhiều loại đất khác nhau. Tuy nhiên, đất cần được duy trì độ ẩm vừa phải để đảm bảo cây ra hoa thường xuyên. Nếu đất quá khô hoặc quá ẩm, cây sẽ bị ảnh hưởng về khả năng ra hoa.
Khu vực trồng hoa thiên lý
Hoa thiên lý có thể được trồng ở cả 3 miền Bắc, Trung, Nam của Việt Nam. Tuy nhiên, tại miền Bắc, do mùa đông lạnh, cây thiên lý thường chỉ được trồng rải rác trong các gia đình và không tập trung nhiều như ở miền Trung và miền Nam. Các khu vực miền Nam và miền Trung với khí hậu ấm áp quanh năm là nơi lý tưởng để thiên lý phát triển và cho hoa liên tục.
Khu vực trồng hoa thiên lý
Tác dụng của hoa thiên lý
Tác dụng của hoa thiên lý trong tự nhiên
Hoa thiên lý là một loại cây leo xanh mát, có khả năng làm sạch không khí, giúp giảm lượng khí CO2 và cải thiện môi trường xung quanh. Cây thiên lý còn tạo nên môi trường sống lý tưởng cho nhiều loài côn trùng và động vật, góp phần đa dạng sinh học trong hệ sinh thái.
Với hình dáng thân leo mềm mại và những bông hoa nhỏ hình sao xinh xắn, cây thiên lý không chỉ mang lại vẻ đẹp thiên nhiên mà còn là nguồn cảm hứng tuyệt vời cho các nhà vườn.
Tác dụng của hoa thiên lý trong làm đẹp và giảm cân
Hoa thiên lý chứa hàm lượng chất xơ cao và ít calo, là lựa chọn lý tưởng cho những ai đang tìm kiếm phương pháp giảm cân an toàn. Chất xơ trong hoa thiên lý giúp tạo cảm giác no lâu, giảm thiểu sự thèm ăn và thúc đẩy quá trình tiêu hóa.
Ngoài ra, hoa thiên lý còn giàu chất diệp lục, có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp thanh lọc cơ thể, giải độc gan và tăng cường sức đề kháng.
Tác dụng của hoa thiên lý đối với sức khỏe
Ngăn ngừa rôm sảy và mụn nhọt: Lá và hoa thiên lý có tính thanh nhiệt, giải độc, thường được sử dụng trong các bài thuốc dân gian để giảm mụn nhọt hay rôm sảy ở trẻ nhỏ. Việc đắp lá thiên lý giã nhuyễn lên vùng da bị mụn giúp làm dịu da và giảm viêm hiệu quả.
An thần và cải thiện giấc ngủ: Trong Đông Y, hoa thiên lý có vị ngọt, tính mát, giúp xoa dịu tinh thần và hỗ trợ giấc ngủ ngon. Những người thường xuyên mất ngủ có thể dùng hoa thiên lý để làm dịu căng thẳng và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Giảm đau xương khớp: Hoa thiên lý từ lâu đã được sử dụng như một liệu pháp tự nhiên để điều trị các bệnh về xương khớp, đặc biệt hiệu quả đối với người cao tuổi. Các món ăn chế biến từ hoa thiên lý không chỉ ngon miệng mà còn có tác dụng giảm đau và giúp xương chắc khỏe hơn.
Tác dụng của hoa thiên lý
Cách trồng hoa thiên lý
Bước 1: Chuẩn bị dây trồng hoa thiên lý
Trước tiên, bạn cần chuẩn bị dây trồng cho hoa thiên lý. Bạn có thể chọn mua các dây giống đã được ươm sẵn từ vườn cây giống, hoặc tự chọn những nhánh dây thiên lý hơi già, có màu xám, thân to và dài khoảng 20 - 30cm.
Những dây này sẽ giúp cây dễ dàng mọc rễ và phát triển khỏe mạnh. Lưu ý nên chọn những nhánh không sâu bệnh để cây phát triển tốt hơn sau khi trồng.
Bước 2: Ươm dây hoa thiên lý
Trước khi trồng, bạn nên tiến hành ươm dây để đảm bảo cành nhanh chóng đâm rễ. Bạn có thể sử dụng dung dịch kích thích như Atonik hoặc NAA để xử lý các đoạn dây đã chuẩn bị. Cách làm thủ công hơn là đặt gốc dây vào tro bếp để tránh chảy nhựa và giúp nhánh cứng cáp hơn, sau đó đặt vào xô nước để giữ dây luôn tươi.
Tiếp theo, chuẩn bị các bầu đất trong chậu hoặc túi đất. Đảm bảo đất được bón lót phân chuồng hoặc phân hữu cơ trước khi ươm cành, và đất phải ẩm. Đục lỗ nhỏ ở đáy chậu để đảm bảo thoát nước tốt, tránh ngập úng.
Xem thêm: Cách trồng dọc mùng tươi tốt, nhanh thu hoạch
Khi ươm, vùi dây xuống đất khoảng 5 - 7cm, vun chặt đất quanh gốc. Sử dụng rơm, trấu hoặc rạ để ủ kín gốc, giúp bảo vệ dây và giữ độ ẩm. Tưới nước đều đặn 2 lần mỗi ngày. Sau 15 - 20 ngày, cành sẽ bắt đầu ra rễ, khi cây đạt chiều cao khoảng 50 - 60cm, bạn có thể đem trồng.
Bước 3: Trồng hoa thiên lý
Trước khi trồng khoảng 10 ngày, bạn cần làm đất kỹ, cày xới đất cho tơi xốp, sau đó bón lót phân chuồng ủ mục, vôi và các loại phân NPK, lân để tăng cường dưỡng chất. Tiếp theo, lên luống cao 35 - 40cm và đào hố sâu khoảng 40 - 50cm, mỗi hố cách nhau 2m.
Sau đó, đặt bầu cây vào hố, lấp đất và vun chặt gốc. Phủ thêm rơm rạ, mùn mục hoặc trấu quanh gốc để giữ độ ẩm. Tưới nước đều đặn và buộc cây vào cọc tre hoặc gỗ để cây có điểm tựa trong thời gian đầu. Tưới nước 2 lần mỗi ngày và che bóng mát cho cây trong tuần đầu tiên.
Bước 4: Làm giàn cho hoa thiên lý
Sau khi trồng khoảng 20 ngày, cây sẽ bắt đầu mọc nhánh và dây leo sẽ bám vào cọc đã cắm trước. Lúc này, cây phát triển nhanh chóng, với chiều dài dây có thể đạt tới 2 - 3m. Bạn cần làm giàn để cây có không gian leo và phát triển tốt hơn.
Dùng các cọc tre, gỗ hoặc bê tông có chiều cao từ 2,5 - 3m. Mỗi cọc được đóng sâu xuống đất khoảng 50cm và cách nhau 3m. Sau đó, sử dụng dây thép hoặc kẽm giăng lên đầu các cọc để tạo hệ thống giàn cho dây leo. Nếu trồng tại nhà, giàn có thể được thiết kế tùy theo diện tích sân hoặc vườn, có thể tận dụng làm cảnh và tạo bóng mát.
Cách trồng hoa thiên lý
Chăm sóc hoa thiên lý sau khi trồng
Tưới nước đúng cách
Sau khi trồng khoảng 7-10 ngày, mắt dây thiên lý sẽ bắt đầu đơm chồi non. Trong giai đoạn này, cần tưới nước đều đặn 2 lần/ngày vào sáng sớm và chiều tối để giữ độ ẩm cho cây.
Rễ cây thiên lý không ăn sâu, vì vậy cần tránh ngập úng để cây không bị thối rễ. Vào những ngày thời tiết nắng nóng, nên tưới nước lên mặt lá để giảm sự thoát hơi nước, giúp cây không bị khô cằn.
Chọn và tỉa dây thiên lý
Khi cây bắt đầu phát triển, cần chọn dây khỏe nhất để làm dây chính. Những dây nhỏ và yếu cần được tỉa bỏ để tập trung dinh dưỡng nuôi các dây khỏe. Khi dây thiên lý leo đến giàn, tiến hành bấm ngọn để tạo tán cấp 1.
Tiếp tục tạo tán cấp 2 và 3 bằng cách bấm ngọn khi mỗi tán có khoảng 8-10 lá. Đồng thời, tỉa bỏ lá già, lá vàng và dẫn nhánh sao cho các dây không quấn vào nhau, giúp cây phát triển đồng đều trên giàn.
Bón phân
Khi dây thiên lý đã leo đến giàn, tiến hành bón phân lần đầu tiên bằng cách pha loãng phân với nước theo tỷ lệ 1:20, tưới xung quanh gốc, cách gốc khoảng 60cm. Khi cây bắt đầu cho hoa, bổ sung phân định kỳ mỗi tháng với liều lượng 5-10kg phân chuồng hoai mục kết hợp với 100-150g phân NPK (16-16-8 hoặc 20-20-15).
Sau khi bón phân, nên phủ thêm một lớp mùn hoặc lá khô lên bề mặt đất để giữ ẩm và tránh phân bị bốc hơi khi trời nắng.
Phòng trừ sâu bệnh và tỉa cành định kỳ
Từ năm thứ 2, cần tỉa bỏ các cành nhỏ, cành yếu và cành bị sâu bệnh vào tiết Đông Chí để hạn chế sự lây lan của mầm bệnh. Cắt tỉa định kỳ giúp cây thông thoáng, giảm nguy cơ mắc bệnh và duy trì sức khỏe tốt cho toàn bộ vườn trồng.
Chăm sóc hoa thiên lý sau khi trồng
Với những cách trồng hoa thiên lý tại nhà trên, bạn sẽ có vườn hoa thiên lý rực rỡ quanh năm. Chăm sóc đúng cách không chỉ giúp cây phát triển bền vững mà còn mang lại không gian xanh tươi, thơm ngát.