Tác hại của rác thải nhựa khiến hệ sinh thái suy sụp

Rác thải nhựa đang âm thầm hủy hoại hành tinh chúng ta từng ngày. Theo các nghiên cứu mới nhất được chia sẻ trên animedep.edu.vn, mỗi năm có hơn 14 triệu tấn nhựa trôi nổi trên đại dương, đủ để phủ kín diện tích bằng 3 lần nước Pháp.

Rác thải nhựa giết chết động vật biển theo cách tàn nhẫn nhất

Hàng triệu sinh vật biển đang chết dần vì nhựa theo những cách không ai ngờ tới:

• Cá voi, rùa biển nuốt túi nilon tưởng là sứa → tắc ruột, chết từ từ
• Chim hải âu cho con ăn nắp chai → chim non chết đói dù bụng đầy nhựa
• San hô bị vi nhựa bám kín → không quang hợp được, chết trắng hàng loạt
• Cá nhỏ ăn mảnh nhựa siêu nhỏ → tích tụ độc tố trong cơ thể

Chỉ riêng năm 2024, đã có hơn 1.800 con rùa biển chết vì nhựa tại Việt Nam.

Chuỗi thức ăn bị đầu độc từ mắt xích nhỏ nhất

Vi nhựa (microplastic) <5mm đã len lỏi vào mọi ngóc ngách của hệ sinh thái:

Mắt xích	Tác hại cụ thể
Sinh vật phù du	Hấp thụ vi nhựa → giảm khả năng sinh sản 30-50%
Cá nhỏ, tôm	Tích tụ BPA, phthalates → rối loạn nội tiết
Cá lớn, cá ngừ	Chất độc tăng gấp 1 triệu lần so với nước biển
Con người	Ăn hải sản → hít thở 1 thẻ tín dụng nhựa/tuần

Kết quả: quần thể cá giảm 40% chỉ trong 20 năm qua ở nhiều vùng biển.

Hệ sinh thái rừng ngập mặn và đồng cỏ biển tan rã

Hai “lá phổi” của đại dương đang chết vì rác nhựa:

• Rừng ngập mặn Việt Nam mất 60% diện tích từ 1950 → nay bị chai lọ, túi ni lông bít kín rễ cây
• Đồng cỏ biển (seagrass) bị lưới ma (ghost nets) đè chết → cá con mất nơi trú ẩn
• Hậu quả: bão lụt nặng hơn, ngư trường cạn kiệt, hàng triệu ngư dân mất việc

Hiệu ứng domino khiến cả hành tinh rung chuyển 

Khi một mắt xích gãy, cả hệ thống sụp đổ:

• Cá chết → chim biển đói → phân chim giảm → đất ven biển nghèo dinh dưỡng
• San hô chết → sóng lớn hơn → xói lở bờ biển → làng chài biến mất
• Vi nhựa bay theo gió → rơi xuống Nam Cực → gấu Bắc Cực cũng có nhựa trong máu
• Oxy đại dương giảm 2-3% → con người sẽ thiếu thở trong tương lai gần

Chúng ta đang tự tay phá hủy “nhà máy sản xuất oxy” lớn nhất hành tinh.

Rác thải nhựa không chỉ là vấn đề môi trường, đó là cuộc khủng hoảng sinh tồn của cả loài người. Mỗi túi ni lông bạn từ chối hôm nay là một mạng sống được cứu. Nhiều Người Nổi Tiếng như Leonardo DiCaprio, Pharrell Williams, Nguyễn Hà Đông… đã từ bỏ nhựa dùng một lần từ lâu. Còn bạn thì sao?