Cách trồng hoa vạn thọ không quá khó nhưng đòi hỏi người trồng phải thực hiện đúng kỹ thuật để đảm bảo hoa nở đẹp và đúng thời điểm. Hoa vạn thọ không chỉ là loài hoa truyền thống thường được trồng trong dịp Tết, mà còn mang ý nghĩa phong thủy tốt lành.
Hoa vạn thọ (cúc vạn thọ) là loài hoa thân thảo, thường được trồng rộng rãi ở các tỉnh miền Bắc như Lai Châu, Sơn La và Lào Cai. Cây có chiều cao từ 0,5 - 1,5m, lá có hình lông chim xanh lục, mọc chồng lên nhau và có mùi thơm đặc trưng. Hoa vạn thọ có nhiều màu sắc nổi bật như vàng, cam và được ưa chuộng nhờ vẻ đẹp rực rỡ, dễ chăm sóc.
Hoa vạn thọ không chỉ được trồng để làm cảnh, mà còn có công dụng trong y học với vị đắng, tính mát, có tác dụng giải nhiệt, trị ho và long đờm. Đặc biệt, hoa vạn thọ thường được trồng nhiều vào dịp Tết, mang ý nghĩa tượng trưng cho sự may mắn và thịnh vượng.
Các giống hoa vạn thọ phổ biến:
Giống vạn thọ cao: Được gieo trồng vào tháng 10 âm lịch, giống này có chiều cao lên đến 90cm với bông hoa to, chắc khỏe. Dollar Gold là một trong những giống vạn thọ cao mới được ưa chuộng, với màu sắc rực rỡ và khả năng kháng bệnh tốt hơn so với các giống cũ.
Giống vạn thọ lùn: Giống Galore Series cao khoảng 60cm, có 3 màu chính là vàng chanh, vàng đậm và cam. Đây là giống có thời gian sinh trưởng ngắn, chỉ từ 55-65 ngày là có thể cho hoa, phù hợp cho các mùa mưa.
Giống vạn thọ lùn: Giống Galore Series cao khoảng 60cm, có 3 màu chính là vàng chanh, vàng đậm và cam. Đây là giống có thời gian sinh trưởng ngắn, chỉ từ 55-65 ngày là có thể cho hoa, phù hợp cho các mùa mưa.
Những điều cần biết về hoa vạn thọ
Chọn giống hoa vạn thọ
Lựa chọn giống hoa vạn thọ phù hợp là bước đầu tiên quan trọng để đảm bảo sự phát triển mạnh mẽ của cây. Có hai loại giống phổ biến là vạn thọ cao và vạn thọ lùn:
Giống vạn thọ cao: Loại này thường được gieo trồng khoảng 10 âm lịch và nở hoa vào đúng dịp Tết. Giống nổi bật như Dollar Gold có khả năng ra hoa lớn, nhiều cánh và bền màu.
Giống vạn thọ lùn: Được trồng nhiều vào mùa mưa, giống Galore Series có chiều cao khoảng 60cm, phù hợp với điều kiện trồng ngắn ngày.
Chọn giống từ những cơ sở uy tín, hạt giống có tỷ lệ nảy mầm cao sẽ giúp đảm bảo cây phát triển đồng đều và ra hoa đúng thời điểm.
Chuẩn bị đất trồng
Đất trồng hoa vạn thọ cần phải đảm bảo tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt để cây sinh trưởng khỏe mạnh. Quy trình chuẩn bị đất như sau:
Cày xới đất: Đất cần được cày xới kỹ lưỡng để loại bỏ cỏ dại và tạo độ thông thoáng cho rễ cây. Càng tơi xốp thì rễ cây sẽ dễ dàng hút dinh dưỡng và phát triển nhanh hơn.
Bón lót: Sử dụng phân chuồng hoai mục, phân hữu cơ hoặc phân vi sinh để bón lót cho đất, giúp tăng cường dinh dưỡng và cải thiện độ phì nhiêu.
Tạo luống: Luống trồng nên cao khoảng 20-25cm để đảm bảo đất không bị ngập úng. Chiều rộng luống nên khoảng 1-1,2m, khoảng cách giữa các luống từ 30-40cm để tạo khoảng trống giúp cây phát triển.
Xem thêm: Cách trồng hoa dạ yến thảo cho hoa ra đều và bền đẹp
Tạo luống: Luống trồng nên cao khoảng 20-25cm để đảm bảo đất không bị ngập úng. Chiều rộng luống nên khoảng 1-1,2m, khoảng cách giữa các luống từ 30-40cm để tạo khoảng trống giúp cây phát triển.
Xem thêm: Cách trồng hoa dạ yến thảo cho hoa ra đều và bền đẹp
Chuẩn bị trước khi trồng hoa vạn thọ
Cách trồng hoa vạn thọ ra hoa đều đòi hỏi người trồng phải tuân thủ đúng quy trình từ khâu chuẩn bị đất, chọn giống đến chăm sóc hoa.
Bước 1: Chọn hạt giống chất lượng
Chọn hạt: Ưu tiên chọn những hạt giống chất lượng, có kích thước đều nhau để tăng tỷ lệ nảy mầm. Hạt giống nên mua từ những cơ sở uy tín, có nguồn gốc rõ ràng.
Xử lý hạt giống: Trước khi gieo, ngâm hạt giống vào nước ấm (khoảng 40°C) trong 4-6 giờ. Điều này giúp hạt mềm và dễ nảy mầm hơn khi gieo trồng.
Bước 2: Chuẩn bị bầu trồng
Chọn chậu nhựa: Sử dụng các chậu nhựa có kích thước khoảng 6x8 cm để làm bầu cây.
Làm giàn đỡ: Đặt chậu cách mặt đất từ 20-25cm. Giàn đỡ bầu cần có những kẽ hở để nước có thể thoát ra ngoài, tránh tình trạng ngập úng gây thối rễ.
Đất trồng trong bầu: Chuẩn bị đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, có thể trộn thêm phân hữu cơ hoặc phân vi sinh để bón lót cho bầu cây.
Bước 3: Gieo hạt vào bầu
Gieo hạt: Đặt mỗi hạt giống vào bầu trồng đã chuẩn bị sẵn. Sau đó, lấp nhẹ một lớp đất mỏng lên hạt để hạt tiếp xúc đủ với đất.
Tưới nước: Sau khi gieo hạt, tưới nhẹ nước để giữ ẩm cho đất. Chú ý tưới đủ nước nhưng không để ngập úng.
Che chắn: Khi hạt giống bắt đầu nảy mầm (sau khoảng 3-5 ngày), cần che chắn cho cây con khỏi ánh nắng trực tiếp để tránh làm yếu cây.
Bước 4: Chăm sóc cây con
Che nắng: Sau khi cây nảy mầm, che chắn cho cây bằng lưới hoặc vải để tránh nắng gắt trực tiếp, giúp cây con phát triển tốt.
Tưới nước: Tiếp tục tưới nước giữ ẩm cho cây con, tưới đều đặn mỗi ngày, tránh tình trạng ngập úng gây thối rễ.
Bón phân nhẹ: Sau khoảng 10-15 ngày, khi cây con bắt đầu phát triển lá thật, có thể bổ sung phân hữu cơ loãng để giúp cây con cứng cáp hơn.
Xem thêm: Cách trồng hoa sứ nhanh lớn, nở hoa quanh năm
Cách trồng hoa vạn thọ bằng hạt
Bước 5: Chuyển cây ra trồng ngoài vườn
Chọn thời điểm chuyển cây: Thời điểm lý tưởng để chuyển cây ra vườn là khi cây đã có 3-4 lá thật, và thời tiết mát mẻ, tránh trồng vào giữa trưa nắng gắt.
Chuẩn bị đất trồng ngoài vườn: Đất trồng cần tơi xốp, thoát nước tốt và giàu dinh dưỡng. Nên bón lót bằng phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ trước khi trồng.
Trồng cây: Đặt cây con vào lỗ đã đào sẵn, nhẹ nhàng lấp đất và nén chặt phần gốc để cố định cây. Tưới nước ngay sau khi trồng để giúp cây thích nghi với môi trường mới.
Kích thước chậu: Chọn chậu có đường kính từ 25-30 cm và chiều cao tối thiểu 30 cm để đủ không gian cho rễ phát triển.
Chậu có lỗ thoát nước: Chậu cần có lỗ thoát nước dưới đáy để tránh ngập úng, làm thối rễ.
Chất liệu chậu: Chọn chậu nhựa, gốm hoặc đất nung đều phù hợp, tùy theo sở thích và vị trí đặt chậu.
Đất trồng hoa vạn thọ trong chậu cần đảm bảo tơi xốp, giàu dinh dưỡng và có khả năng thoát nước tốt:
Trộn đất: Sử dụng đất tơi xốp kết hợp với phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh. Bạn có thể trộn theo tỷ lệ: 60% đất vườn, 30% phân hữu cơ và 10% cát hoặc mùn cưa để giúp đất giữ độ ẩm tốt hơn.
Bón lót: Trước khi trồng, bón lót phân vi sinh hoặc phân chuồng hoai mục vào đất để cung cấp dinh dưỡng ban đầu cho cây.
Khi cây hoa vạn thọ trong chậu đã phát triển ổn định, việc chăm sóc tiếp tục được duy trì để đảm bảo cây ra hoa đều và đẹp:
Tưới nước đều đặn: Duy trì tưới nước hàng ngày, đặc biệt trong mùa khô, nhưng tránh tình trạng đất quá ẩm để phòng ngừa thối rễ.
Bón phân định kỳ: Bón phân định kỳ mỗi 2-3 tuần bằng phân NPK hoặc phân hữu cơ để cung cấp dưỡng chất cho cây ra hoa đều và đẹp. Đặc biệt, giai đoạn cây bắt đầu ra nụ, cần tăng cường bón thêm kali để hoa nở to và lâu tàn.
Làm cỏ và xới đất: Thường xuyên làm cỏ xung quanh gốc cây để ngăn cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng. Ngoài ra, xới nhẹ đất trên bề mặt chậu để giúp đất thông thoáng và rễ cây phát triển tốt hơn.
Tưới nước đều đặn: Duy trì tưới nước hàng ngày, đặc biệt trong mùa khô, nhưng tránh tình trạng đất quá ẩm để phòng ngừa thối rễ.
Bón phân định kỳ: Bón phân định kỳ mỗi 2-3 tuần bằng phân NPK hoặc phân hữu cơ để cung cấp dưỡng chất cho cây ra hoa đều và đẹp. Đặc biệt, giai đoạn cây bắt đầu ra nụ, cần tăng cường bón thêm kali để hoa nở to và lâu tàn.
Làm cỏ và xới đất: Thường xuyên làm cỏ xung quanh gốc cây để ngăn cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng. Ngoài ra, xới nhẹ đất trên bề mặt chậu để giúp đất thông thoáng và rễ cây phát triển tốt hơn.
Cách trồng hoa vạn thọ trong chậu
Cắt tỉa và phòng trừ sâu bệnh là bước cần thiết để đảm bảo cây hoa vạn thọ trong chậu phát triển khỏe mạnh và ra hoa đều:
Cắt tỉa: Khi cây phát triển cao, bạn có thể cắt tỉa những lá già, lá héo để giúp cây thoáng khí và tập trung dinh dưỡng cho việc ra hoa.
Phòng trừ sâu bệnh: Hoa vạn thọ có thể bị tấn công bởi sâu bọ hoặc bệnh nấm. Thường xuyên kiểm tra cây, nếu phát hiện sâu bệnh thì xử lý kịp thời bằng cách sử dụng các loại thuốc sinh học hoặc thảo mộc để tránh làm hại cây và môi trường.
Cơi ngọn hoa vạn thọ
Thời điểm cơi ngọn: Sau khi trồng được khoảng 1 - 1,5 tháng, tiến hành cơi ngọn để kích thích cây ra chồi mới và phát triển đồng đều.
Cách cơi ngọn: Đối với những cây còi cọc, chỉ giữ lại vài lá con để cây tập trung phát triển. Với những cây khỏe mạnh, có thể giữ lại 5-6 cặp lá.
Bón phân sau khi cơi ngọn: Sau khi cơi ngọn, cần bón phân để kích thích mầm chồi phát triển. Lưu ý bỏ đi những chồi nhỏ yếu, chỉ giữ lại các nụ hoa chính để cây dồn dinh dưỡng cho quá trình ra hoa.
Cơi ngọn hoa vạn thọ
Thời điểm cơi ngọn: Sau khi trồng được khoảng 1 - 1,5 tháng, tiến hành cơi ngọn để kích thích cây ra chồi mới và phát triển đồng đều.
Cách cơi ngọn: Đối với những cây còi cọc, chỉ giữ lại vài lá con để cây tập trung phát triển. Với những cây khỏe mạnh, có thể giữ lại 5-6 cặp lá.
Bón phân sau khi cơi ngọn: Sau khi cơi ngọn, cần bón phân để kích thích mầm chồi phát triển. Lưu ý bỏ đi những chồi nhỏ yếu, chỉ giữ lại các nụ hoa chính để cây dồn dinh dưỡng cho quá trình ra hoa.
Cách chăm sóc hoa vạn thọ
Phòng trừ sâu bệnh trên cây hoa vạn thọ
Nguyên nhân gây bệnh: Cây sống trong môi trường ẩm ướt, dinh dưỡng không hợp lý thường dễ bị sâu bệnh tấn công, đặc biệt là bệnh xoăn đọt và sâu ăn lá.
Biện pháp phòng trừ:
Chế độ tưới nước cho cây hoa vạn thọ
Tưới nước điều chỉnh thời gian ra hoa: Nếu hoa vạn thọ có dấu hiệu nở sớm trước Tết, có thể hãm tốc độ nở bằng cách tưới nước kết hợp với phân ure 2 lần mỗi ngày. Tỷ lệ pha loãng là 10g phân ure với 10 lít nước, áp dụng khi cây đạt khoảng 50 ngày tuổi.
Trường hợp hoa nở muộn: Nếu cây có dấu hiệu nở hoa muộn, ngừng tưới nước trong 1-2 ngày để cây thiếu nước. Khi lá bắt đầu có dấu hiệu héo, tiến hành tưới lại để kích thích cây nở hoa đúng thời điểm.
Chăm sóc sau khi cây ra hoa
Tưới nước đều đặn: Tiếp tục duy trì tưới nước đều đặn mỗi ngày, đặc biệt trong giai đoạn cây ra hoa, để hoa không bị héo.
Bón phân định kỳ: Bổ sung thêm phân kali hoặc NPK để giúp hoa giữ màu sắc tươi sáng và bền màu. Phân kali cũng giúp cây vạn thọ có hoa to, đều và lâu tàn hơn.
Trường hợp hoa nở muộn: Nếu cây có dấu hiệu nở hoa muộn, ngừng tưới nước trong 1-2 ngày để cây thiếu nước. Khi lá bắt đầu có dấu hiệu héo, tiến hành tưới lại để kích thích cây nở hoa đúng thời điểm.
Chăm sóc sau khi cây ra hoa
Tưới nước đều đặn: Tiếp tục duy trì tưới nước đều đặn mỗi ngày, đặc biệt trong giai đoạn cây ra hoa, để hoa không bị héo.
Bón phân định kỳ: Bổ sung thêm phân kali hoặc NPK để giúp hoa giữ màu sắc tươi sáng và bền màu. Phân kali cũng giúp cây vạn thọ có hoa to, đều và lâu tàn hơn.