Hoa đỗ quyên – loài hoa rực rỡ và quyến rũ, đã trở nên quen thuộc với nhiều người bởi vẻ đẹp mê hồn và sự phổ biến trên toàn thế giới. Ở Việt Nam, hoa đỗ quyên không chỉ là một loài hoa được yêu thích để trang trí mà còn mang nhiều ý nghĩa đặc biệt. Không phải ai cũng hiểu rõ về nguồn gốc, đặc điểm và những công dụng tuyệt vời của loài hoa này.
Hoa đỗ quyên – loài hoa rực rỡ và quyến rũ, đã trở nên quen thuộc với nhiều người bởi vẻ đẹp mê hồn và sự phổ biến trên toàn thế giới. Ở Việt Nam, hoa đỗ quyên không chỉ là một loài hoa được yêu thích để trang trí mà còn mang nhiều ý nghĩa đặc biệt. Không phải ai cũng hiểu rõ về nguồn gốc, đặc điểm và những công dụng tuyệt vời của loài hoa này.
Chi Đỗ quyên, tên khoa học là Rhododendron, thuộc họ Thạch nam (Ericaceae), là một chi thực vật có hoa rất lớn với khoảng 850 - 1.000 loài, trong đó đa phần đều có hoa rực rỡ. Đỗ quyên là quốc hoa của Nepal và được trồng phổ biến làm cây cảnh, đồng thời một số loài còn có tác dụng chữa bệnh.
Cây đỗ quyên thường phát triển dưới dạng cây bụi, có kích thước từ nhỏ đến lớn, với chiều cao từ 10 – 100 cm, thậm chí loài Rhododendron giganteum có thể cao tới 30m. Lá của đỗ quyên xếp theo hình xoắn ốc, với kích thước thay đổi từ 1 – 2 cm đến hơn 50 cm, và loài Rhododendron sinogrande có lá dài tới 100 cm.
Đỗ quyên có thể là loài cây thường xanh hoặc rụng lá theo mùa, với một số loài có mặt dưới lá phủ vảy hoặc lông tơ. Hoa đỗ quyên nở thành chùm lớn, đặc biệt thu hút với màu sắc tươi sáng.
Tại Việt Nam, có khoảng 29 loài đỗ quyên mọc tự nhiên trong môi trường hoang dã. Tuy nhiên, khi được trồng trong môi trường nhân tạo, nhiều người gặp khó khăn trong việc chăm sóc. Đỗ quyên Bỉ là một trong những giống được lai tạo phổ biến, nổi bật với cây nhỏ, sai hoa, và hoa đa dạng về màu sắc, có cây thậm chí cho hoa hai màu.
Theo thổ nhưỡng học, đỗ quyên là cây chỉ thị đất chua, phát triển tốt ở những nơi có đất chua. Khi trồng trong đất kiềm, cây đỗ quyên sẽ chết. Nếu sử dụng nước giếng hoặc nước máy để tưới cây lâu ngày, đất sẽ bị kiềm hóa và ảnh hưởng đến sự phát triển của cây, khiến cây không thể sống lâu dài.
Nhắc đến ý nghĩa của hoa đỗ quyên, chúng ta không thể không kể đến sự tích cảm động về loài hoa này. Chuyện xưa kể rằng, có một cặp vợ chồng sống hạnh phúc tại một ngôi làng nhỏ. Mỗi ngày, người chồng thường vào rừng sâu săn bắn và đốn củi, nhưng một hôm, chàng ra đi và không bao giờ trở về. Người vợ mòn mỏi chờ đợi suốt 1 tháng, 2 tháng rồi 3 tháng mà không có tin tức.
Một ngày nọ, nàng quyết định gói gém đồ đạc và vào rừng sâu tìm chồng. Tuy nhiên, số phận đã trêu đùa họ, vì buổi sáng nàng ra đi thì buổi chiều người chồng trở về, và họ không thể gặp nhau. Nghe tin từ hàng xóm, người chồng liền quay lại rừng để tìm vợ.
Người vợ đi tìm chồng trong rừng nhiều ngày nhưng không thấy. Cuối cùng, nàng kiệt sức và gục ngã bên một tảng đá. Nơi nàng chết, một cây hoa xinh đẹp mọc lên, tỏa hương thơm ngát mỗi khi xuân về. Khi hồn người vợ gặp Tiên Ông, nàng kể lại toàn bộ câu chuyện và Tiên Ông đặt tên cho loài hoa ấy là hoa Đỗ.
Người vợ đi tìm chồng trong rừng nhiều ngày nhưng không thấy. Cuối cùng, nàng kiệt sức và gục ngã bên một tảng đá. Nơi nàng chết, một cây hoa xinh đẹp mọc lên, tỏa hương thơm ngát mỗi khi xuân về. Khi hồn người vợ gặp Tiên Ông, nàng kể lại toàn bộ câu chuyện và Tiên Ông đặt tên cho loài hoa ấy là hoa Đỗ.
Người chồng, suốt hành trình tìm vợ, không ngừng gọi tên nàng. Nhưng sau nhiều ngày không tìm thấy, chàng cũng kiệt sức và chết dưới tảng đá đó. Hồn chàng hóa thành một loài chim đơn độc, thường hót vào mỗi buổi chiều hoàng hôn.
Cảm động trước tình yêu của họ, Tiên Ông đặt tên loài chim đó là chim Quyên (đọc lái thành "quên"). Dân gian sau này mong muốn đôi vợ chồng đoàn tụ và gọi loài hoa kia là hoa đỗ quyên.
Hoa đỗ quyên tượng trưng cho tình yêu đôi lứa, tình nghĩa vợ chồng chung thủy. Tại Trung Quốc, hoa đỗ quyên còn là biểu tượng của sự ôn hòa, dịu dàng và nữ tính. Ngoài ra, loài hoa này còn có nhiều ý nghĩa khác.
Trong phong thủy, hoa đỗ quyên mang ý nghĩa tượng trưng cho sự ấm áp, sum vầy, xua đuổi tà khí và mang lại may mắn cho gia đình. Vì vậy, vào dịp Tết Nguyên Đán, nhiều gia đình thích trồng hoa đỗ quyên để cầu may mắn và xua đuổi điều xui xẻo.
Trang trí và làm đẹp không gian: Hoa đỗ quyên với màu sắc rực rỡ và vẻ đẹp dịu dàng được nhiều người ưa chuộng dùng để trang trí nhà cửa, sân vườn, ban công, giúp không gian trở nên tươi mới và thu hút.
Làm sạch không khí: Cây hoa đỗ quyên có khả năng thanh lọc không khí, giúp loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và các chất gây hại trong không khí, mang lại bầu không gian trong lành, sạch sẽ cho gia đình bạn.
Tác dụng trong y học
Chữa bệnh phong thấp và viêm khớp: Hoa đỗ quyên được y học cổ truyền sử dụng để điều trị các bệnh phong hàn thấp tý, viêm đau khớp xương và đau dây thần kinh.
Điều trị viêm phế quản mãn tính: Đỗ quyên được dùng để hỗ trợ điều trị viêm phế quản mãn tính, giảm đau và chữa các vết thương do đâm chém.
Giảm đau: Cả hoa và quả đỗ quyên có tác dụng giảm đau, nhưng quả có tác dụng mạnh hơn hoa.
Chống loạn nhịp tim: Hoa đỗ quyên có tác dụng chống loạn nhịp tim do Bari Chloride gây ra, nhưng không có hiệu quả đối với loạn nhịp tim do Calci Chloride.
Chống côn trùng: Đỗ quyên có khả năng độc đối với côn trùng thông qua tiếp xúc trực tiếp hoặc tiêu hóa, đồng thời cũng có độc đối với con người.
Ngăn ngừa phong thấp và cầm máu: Rễ cây đỗ quyên được dùng trong y học để ngăn ngừa phong thấp, hoạt huyết và cầm máu.
Thanh nhiệt, giải độc và trị ngứa: Lá của cây đỗ quyên có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, chữa ngứa, mụn nhọt sưng đỏ và ngoại thương xuất huyết.
Hoa đỗ quyên có độc không?
Hoa đỗ quyên chứa độc tố. Cây đỗ quyên có khả năng hấp thụ các chất độc hại từ môi trường như oxit nitric, lưu huỳnh, dioxit, nito dioxit, và phóng xạ, do đó, cây cũng chứa các độc tố nguy hiểm. Nếu vô tình ăn phải lá hoặc hoa đỗ quyên, có thể gây ra tình trạng trúng độc với các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, khó thở và uể oải.
Vì thế, khi trồng cây đỗ quyên, đặc biệt là trong nhà có trẻ nhỏ, nên cẩn trọng và hạn chế để tránh tiếp xúc trực tiếp.
Hoa đỗ quyên chứa độc tố. Cây đỗ quyên có khả năng hấp thụ các chất độc hại từ môi trường như oxit nitric, lưu huỳnh, dioxit, nito dioxit, và phóng xạ, do đó, cây cũng chứa các độc tố nguy hiểm. Nếu vô tình ăn phải lá hoặc hoa đỗ quyên, có thể gây ra tình trạng trúng độc với các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, khó thở và uể oải.
Vì thế, khi trồng cây đỗ quyên, đặc biệt là trong nhà có trẻ nhỏ, nên cẩn trọng và hạn chế để tránh tiếp xúc trực tiếp.
Hoa đỗ quyên hợp mệnh gì?
Theo phong thủy, hoa đỗ quyên hợp với gia chủ mang mệnh Thổ hoặc Hỏa. Trồng cây hoa đỗ quyên trong nhà giúp thu hút may mắn, thuận lợi trong sự nghiệp và mang lại gia đình hòa thuận, hạnh phúc.
Hoa đỗ quyên là một loài cây cảnh được ưa chuộng, đặc biệt trong dịp lễ Tết vì mang đến ý nghĩa may mắn và ấm áp cho gia đình. Cùng tìm hiểu chi tiết về đặc điểm, ý nghĩa phong thủy và cách trồng, chăm sóc loài hoa này nhé.
Hoa đỗ quyên là gì?
Hoa đỗ quyên có tên khoa học là Rhododendron, còn được gọi với tên khác như sơn trà hoa hay mãn sơn hồng. Đây là một chi lớn thuộc họ Thạch nam (Ericaceae), với khoảng 850 - 1.000 loài, được biết đến với những bông hoa rực rỡ, thường được trồng làm cảnh.
Hoa đỗ quyên có độc không?
Hoa đỗ quyên chứa độc tố, đặc biệt là trong lá cây. Nếu vô tình ăn phải, người bị ngộ độc có thể gặp các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, khó thở. Vì vậy, cần tránh để trẻ nhỏ và thú cưng tiếp xúc với cây hoa này.
Hoa đỗ quyên hợp mệnh gì?
Theo phong thủy, hoa đỗ quyên hợp với gia chủ mang mệnh Thổ hoặc Hỏa. Việc trồng cây hoa đỗ quyên trong nhà giúp thu hút may mắn, thuận lợi trong sự nghiệp và mang đến hạnh phúc cho gia đình.
Phòng khách: Đặt cây hoa đỗ quyên ở phòng khách giúp thu hút vận may và tài lộc. Đây là không gian quan trọng trong nhà, vì vậy việc bố trí cây ở đây sẽ mang lại sự thịnh vượng và may mắn cho gia đình.
Phòng ăn hoặc phòng bếp: Đặt cây đỗ quyên trong phòng ăn hoặc bếp giúp tăng sự gắn kết giữa các thành viên trong gia đình. Đồng thời, nó cũng tạo ra không khí tươi mới và ấm áp cho không gian bếp.
Bàn làm việc: Đặt hoa đỗ quyên trên bàn làm việc sẽ mang lại cảm giác thư giãn và thoải mái, giúp nâng cao hiệu quả công việc. Cây còn có ý nghĩa mang lại sự thăng tiến trong sự nghiệp.
Ban công: Đặt cây hoa đỗ quyên ở ban công giúp tăng cường sinh khí, đẩy lùi năng lượng xấu và mang đến sức khỏe dồi dào cho các thành viên trong gia đình.
Hiên nhà: Đặt cây đỗ quyên ở hiên nhà, trước cửa, sẽ giúp mang lại may mắn và năng lượng tích cực cho toàn bộ ngôi nhà, tạo cảm giác tươi mới và thư giãn.
Hoa đỗ quyên Bỉ là loại phổ biến tại Việt Nam, dễ trồng, với hoa to, đẹp và có thể nở cả hai màu trên cùng một cây. Bạn có thể nhân giống cây bằng cách giâm, chiết cành hoặc gieo hạt.
Đất trồng: Hoa đỗ quyên phát triển tốt trong đất chua với độ pH từ 4-5. Loại đất nhiều mùn, tơi xốp và thoáng khí là lựa chọn lý tưởng. Có thể trộn đất với lá cây tùng hoặc thông để cải thiện độ tơi xốp.
Trồng trong chậu: Nên trồng hoa đỗ quyên trong chậu để dễ dàng di chuyển và trang trí. Chọn loại chậu nông, có lỗ thoát nước tốt. Khi rễ cây phát triển, hãy thay chậu lớn hơn và bổ sung đất mới để cây tiếp tục sinh trưởng mạnh mẽ.
Đất trồng: Hoa đỗ quyên phát triển tốt trong đất chua với độ pH từ 4-5. Loại đất nhiều mùn, tơi xốp và thoáng khí là lựa chọn lý tưởng. Có thể trộn đất với lá cây tùng hoặc thông để cải thiện độ tơi xốp.
Trồng trong chậu: Nên trồng hoa đỗ quyên trong chậu để dễ dàng di chuyển và trang trí. Chọn loại chậu nông, có lỗ thoát nước tốt. Khi rễ cây phát triển, hãy thay chậu lớn hơn và bổ sung đất mới để cây tiếp tục sinh trưởng mạnh mẽ.
Cách chăm sóc hoa đỗ quyên
Hoa đỗ quyên là loại cây ưa ẩm, không chịu được khô hạn, do đó, cần đảm bảo cung cấp đủ nước hàng ngày cho cây. Bạn nên sử dụng bình phun sương tưới từ 1-2 lần vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát.
Khi cây bước vào thời kỳ nứt nụ và ra hoa, cần tăng lượng nước tưới. Trong những ngày thời tiết khô hanh, nên tưới nước lên cả lá và hoa để duy trì độ ẩm. Đặc biệt, từ khi cây bắt đầu ra nụ cho đến khi hoa nở, việc bổ sung nước thường xuyên là rất quan trọng.
Trước khi cây đâm chồi, chỉ cần giữ cho mặt đất đủ ẩm, sau khoảng nửa tháng có thể tưới thêm nước vo gạo hoặc nước đậu chua. Ngoài ra, mỗi tháng bạn nên tưới nước sunfat sắt với nồng độ 5-10% một lần để ngăn ngừa bệnh vàng lá.
Ánh sáng: Hoa đỗ quyên thích hợp với bóng râm, nên bạn hãy đặt chậu cây ở nơi thoáng mát, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời để không làm cây héo.
Bón phân: Khi cây đạt từ 2 tuổi trở lên thì có thể bắt đầu bón phân. Cây từ 2-3 tuổi nên được tưới phân loãng 2 lần/tháng vào cuối mùa xuân hoặc đầu mùa hè. Đối với cây từ 4 tuổi trở lên, nên bón phân khô 2 lần vào mùa xuân và hè. Từ giữa tháng 6, bón phân phốt pho và kali, nhưng sau tháng 6 thì ngừng bón để cây tập trung nuôi hoa.
Trước khi cây đâm chồi, chỉ cần giữ cho mặt đất đủ ẩm, sau khoảng nửa tháng có thể tưới thêm nước vo gạo hoặc nước đậu chua. Ngoài ra, mỗi tháng bạn nên tưới nước sunfat sắt với nồng độ 5-10% một lần để ngăn ngừa bệnh vàng lá.
Ánh sáng: Hoa đỗ quyên thích hợp với bóng râm, nên bạn hãy đặt chậu cây ở nơi thoáng mát, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời để không làm cây héo.
Bón phân: Khi cây đạt từ 2 tuổi trở lên thì có thể bắt đầu bón phân. Cây từ 2-3 tuổi nên được tưới phân loãng 2 lần/tháng vào cuối mùa xuân hoặc đầu mùa hè. Đối với cây từ 4 tuổi trở lên, nên bón phân khô 2 lần vào mùa xuân và hè. Từ giữa tháng 6, bón phân phốt pho và kali, nhưng sau tháng 6 thì ngừng bón để cây tập trung nuôi hoa.