Cách trồng cây vải đúng kỹ thuật cho năng suất cao

Cách trồng cây vải là từ khóa phổ biến được nhiều người tìm kiếm, nhất là khi vải là loại cây vừa dễ trồng lại có trái ngon, giàu dinh dưỡng. Với điều kiện khí hậu phù hợp và kỹ thuật chăm sóc đơn giản, bạn hoàn toàn có thể tự trồng cây vải tại nhà để thưởng thức trái ngọt từ chính khu vườn của mình.

Đôi nét về cây vải

Cây vải, còn gọi là lệ chi, có tên khoa học là Litchi chinensis, thuộc họ Bồ hòn và có nguồn gốc từ Trung Quốc. Đây là cây ăn quả thân gỗ lâu năm, rất phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt là ở các vùng Bắc Giang và Hải Dương, nơi điều kiện khí hậu nhiệt đới thích hợp cho cây phát triển và đạt năng suất cao.

Cây vải không chỉ có khả năng thích ứng tốt với các điều kiện tự nhiên khác nhau mà còn nổi bật bởi sức chịu hạn nhờ bộ rễ phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, cây vải lại nhạy cảm với úng nước, vì vậy cần kiểm soát lượng nước tưới hợp lý để cây phát triển mạnh và không bị ngập úng. 

Cây vải không kén đất, nhưng nếu trồng trên đất tơi xốp và giàu dinh dưỡng, cây sẽ cho quả năng suất cao, hương vị ngọt ngào. Đặc biệt, để cây vải có thể đơm hoa kết trái tốt, thời tiết cần khô ráo, nắng nhẹ trong giai đoạn nụ và nở hoa.

Điều kiện khí hậu và kỹ thuật trồng cây vải có ảnh hưởng lớn đến chất lượng quả và năng suất. Cây vải là lựa chọn lý tưởng cho những khu vực khí hậu nhiệt đới và đất phù hợp, mang đến không chỉ hiệu quả kinh tế mà còn góp phần vào đa dạng sinh học địa phương.

Đôi nét về cây vải

Các bước chuẩn bị trước khi trồng cây vải

Chuẩn bị trước khi trồng cây vải là một bước không thể thiếu để đảm bảo cây phát triển mạnh mẽ và đạt năng suất cao. 

Lựa chọn giống vải phù hợp

Tại Việt Nam hiện có nhiều giống vải, nổi bật như:

• Vải chua: Đây là giống vải truyền thống, với quả có hạt to, vị chua, chất lượng không đều. Loại vải này ít được trồng phổ biến vì không đáp ứng được yêu cầu về chất lượng hiện nay.
• Vải nhỡ: Giống vải này là loại vải lai, cho quả chất lượng tốt hơn vải chua. Vải nhỡ hiện đang được trồng rải rác ở các vùng đồi núi trung du, phù hợp với khí hậu nơi đây.
• Vải Phú Hộ: Là giống vải có tốc độ chín sớm hơn vải thiều khoảng 5 ngày, với quả to, nặng từ 20 đến 25g. Tỷ lệ phần cùi chiếm hơn 70% trọng lượng quả, vị ngọt đậm đà. Đặc biệt, loại quả này chịu hạn tốt và phù hợp với đất chua. Thời gian trồng thích hợp là vào tháng 11-12 để cây ra hoa kịp thời.
• Vải thiều Thanh Hòa: Giống vải nổi tiếng tại Hải Dương, có chất lượng và năng suất cao. Quả có hương vị ngọt đậm, thịt vải mềm, thơm. Giống này được trồng phổ biến ở đồng bằng và trung du Bắc Bộ. Để cây phát triển tốt trên đất đồi trung du, cần bón phân lân và phân hữu cơ đều đặn.
• Vải Xuân Đỉnh: Đây là giống vải có quả to, màu đỏ thẫm, chất lượng cao, tương tự giống vải Thanh Hòa nhưng năng suất tốt hơn, phù hợp trồng ở những vùng đất giàu dinh dưỡng.

Xem thêm: Cách trồng cây trứng cá nhanh lớn và nhiều trái

Chọn đất trồng

Cây vải dễ thích nghi với nhiều loại đất, nhưng cần đảm bảo đất thoát nước tốt, có tầng đất dày. Khi trồng bằng cành chiết, chú ý giữ ẩm và cố định cây để đảm bảo tỷ lệ sống cao.

Các bước chuẩn bị trước khi trồng cây vải

Đất trồng vải lý tưởng là đất chua, đất đồi hoặc đất xấu. Đất càng tốt, năng suất cây vải càng cao, đặc biệt tại khu vực từ Thanh Hóa đến Nghệ An trở ra.

Thời vụ trồng và mật độ trồng

Thời vụ trồng thích hợp: Thời gian trồng lý tưởng là vào vụ Xuân (tháng 3-4) và vụ Thu (tháng 8-9). Các vụ trồng này phù hợp với thời tiết và khí hậu, giúp cây vải phát triển tốt và cho năng suất cao.

Mật độ trồng: Trên đất đồi, nên trồng với mật độ 400 cây/ha, khoảng cách trồng cây cách cây là 6m x 4m. Điều này giúp cây có không gian phát triển và tránh sự cạnh tranh về dinh dưỡng. Cần trồng theo đường đồng mức để chống xói mòn và bảo vệ đất.

Chuẩn bị hố trồng và bón phân lót

Hố trồng: Đào hố rộng từ 70-80cm và sâu 70cm trên đất bằng; trên đất đồi đào sâu hơn (80-100cm) để ổn định bộ rễ.

Bón phân lót: Trước khi trồng một tháng, bón lót vào hố khoảng 20-30kg phân chuồng, 0.7kg phân lân, cùng phân xanh. Sau khi trộn đều, lấp kín miệng hố và san bằng để tạo môi trường dinh dưỡng tốt nhất cho cây vải phát triển.

Chuẩn bị kỹ lưỡng từ giống, đất, thời vụ đến bón phân sẽ giúp cây vải đạt năng suất và chất lượng quả cao, thích hợp với các vùng khí hậu nhiệt đới như Việt Nam.

Chuẩn bị hố trồng và bón phân lót

Cách trồng cây vải đúng kỹ thuật

Trồng cây vải đúng kỹ thuật là bước quan trọng để cây phát triển khỏe mạnh và cho năng suất cao.

Bước 1: Chọn giống và xử lý cây giống

Chọn cây vải giống có chất lượng, khỏe mạnh và không có dấu hiệu sâu bệnh. Trồng cây giống bằng phương pháp chiết cành là phổ biến nhất, vì cách này giúp cây dễ thích nghi, phát triển mạnh và có tỷ lệ sống cao. Nên mua giống từ các cơ sở uy tín để đảm bảo chất lượng.

Bước 2: Cách đặt cây và lấp đất trồng

Đặt cây giống vào hố sao cho phần bầu cây nằm ngang hoặc thấp hơn một chút so với mặt đất. Lấp đất quanh bầu cây và nén nhẹ để cây đứng vững. Đảm bảo phần gốc cây không bị lấp quá sâu; để cổ rễ cách mặt đất từ 2-3 cm là lý tưởng nhất. Sau đó, sử dụng cọc gỗ và dây buộc nhẹ quanh cây để cố định, tránh tình trạng cây bị lay gốc khi gặp gió lớn.

Xem thêm: Cách trồng na chi tiết, hiệu quả cho năng suất cao

Bước 3: Tưới nước và giữ ẩm cho cây vải

Sau khi trồng, tưới nước ngay để cung cấp độ ẩm cho cây. Trong những tháng đầu, cây vải cần đủ nước để phát triển. Vào mùa khô, cần tưới đều đặn hàng ngày. Vào mùa mưa, chỉ tưới khi đất khô và cần đảm bảo hố trồng có hệ thống thoát nước tốt để cây không bị ngập úng.

Bước 4: Che phủ gốc và làm mát cho cây

Để giữ ẩm và bảo vệ cây con, bạn có thể phủ rơm rạ hoặc cỏ khô xung quanh gốc cây. Lớp phủ dày khoảng 5-10 cm, giúp hạn chế cỏ dại và giữ ẩm cho đất. Đặc biệt, trong những ngày nắng nóng, bạn có thể trồng xen canh các loại cây họ đậu quanh gốc cây vải để tạo bóng mát, giúp cây phát triển tốt hơn.

Cách trồng cây vải đúng kỹ thuật

Bước 5: Kiểm tra và chăm sóc định kỳ

Sau khi trồng, kiểm tra cây thường xuyên để kịp thời phát hiện sâu bệnh. Cây vải cần được tỉa cành và bón phân theo chu kỳ để tăng năng suất và chất lượng quả. Bón thúc định kỳ với phân hữu cơ và phân NPK mỗi tháng một lần vào mùa sinh trưởng.

Chăm sóc cây vải sau khi trồng

Chăm sóc cây vải sau khi trồng là một bước quan trọng để đảm bảo cây phát triển mạnh mẽ và đạt năng suất cao. 

Tưới nước

Sau khi trồng, việc tưới nước đều đặn là rất quan trọng để cây vải có đủ độ ẩm và nhanh chóng bén rễ. Cây cần được cung cấp nước thường xuyên, đặc biệt trong giai đoạn đầu để đảm bảo rễ cây phát triển tốt và bám sâu vào đất. Nếu trồng vào mùa khô, cần tăng tần suất tưới để đất luôn giữ độ ẩm nhất định.

Bón phân

Trong ba năm đầu, cần bổ sung phân bón định kỳ để giúp cây vải phát triển ổn định. Thường bón phân chuồng đã hoai mục và bổ sung các loại phân hóa học như urê, lân và kali. Phân được chia làm ba đợt trong năm:

Đợt 1 (tháng 10 - 11): Bón 100% lượng phân chuồng, 40% đạm và 40% lân để giúp cây phục hồi sau thu hoạch và chuẩn bị cho mùa phát triển mới.

Đợt 2 (tháng 12 - 1): Bón thúc với 40% đạm, 30% lân và 40% kali để hỗ trợ quá trình ra hoa và đậu quả.

Đợt 3 (tháng 3 - 4): Bón hết lượng phân còn lại để nuôi dưỡng cây và quả.

Chăm sóc cây vải sau khi trồng

Đốn tỉa, tạo hình

Trong giai đoạn cây còn nhỏ, cần tiến hành tạo hình để cây có một thân chính khỏe mạnh với ba nhánh hướng đều về ba phía. Việc đốn tỉa giúp cây phát triển cành lá cân đối, giảm sâu bệnh và tối ưu hóa năng suất. 

Hàng năm, cần cắt bỏ các cành tăm, cành khô, và những cành bị sâu bệnh để cây luôn phát triển tốt. Khi cây vải bắt đầu cho trái, nên loại bỏ bớt quả trong vụ đầu để cây tập trung dưỡng chất, phát triển khỏe mạnh cho các vụ sau.

 Phòng ngừa sâu bệnh thường gặp 

Để bảo vệ cây vải khỏi các loại sâu bệnh như bọ xít, sâu đục cành và nhện bốn chân, cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Với bọ xít non, có thể sử dụng các loại thuốc trừ sâu như Drotox, Bi 58 với nồng độ từ 0,1-0,7%, hoặc Dipterex pha loãng ở nồng độ 1%, sau đó phun đều lên tán cây vào buổi tối. 

Bên cạnh việc phun thuốc, việc rung cây vào sáng sớm hoặc chiều tối để làm rụng bọ xít và tiêu diệt chúng cũng là biện pháp hữu hiệu. Đối với sâu đục cành, có thể dùng gai nhọn hoặc dây thép để loại bỏ trực tiếp sâu khỏi cây.

Phòng trừ sâu đục quả

Sâu đục quả thường tấn công và ăn thịt quả từ bên trong, làm quả vải bị thối rữa, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất. Để ngăn ngừa loại sâu này, người trồng nên sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật chứa Malathion, Diazinon hoặc Methomyl, tuân thủ nghiêm ngặt liều lượng và cách sử dụng theo hướng dẫn trên bao bì sản phẩm để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Phòng trừ sâu đục quả cho cây vải

Phòng ngừa nấm hại lá

Nấm hại lá là nguyên nhân gây ra bệnh đốm lá và rụng lá sớm trên cây vải, làm ảnh hưởng xấu đến quá trình quang hợp và sinh trưởng của cây. Để ngăn ngừa nấm hại, cần duy trì môi trường trồng thông thoáng và khô ráo, tránh để độ ẩm quá cao. Ngoài ra, người trồng nên thường xuyên kiểm tra cây để phát hiện sớm các lá bị nhiễm nấm và loại bỏ hoặc tiêu hủy các lá này ở khu vực xa nơi trồng để ngăn ngừa lây lan.

Cách trồng cây vải không chỉ mang lại niềm vui chăm sóc cây trái mà còn cho bạn cơ hội thưởng thức những trái vải tươi ngon, an toàn. Với kỹ thuật trồng cây vải đơn giản và sự chăm sóc tận tình, cây sẽ sớm ra quả, cho bạn mùa thu hoạch bội thu. Hãy bắt đầu ngay hôm nay để sở hữu vườn cây vải xanh tốt ngay trong khuôn viên nhà mình!