Cách trồng lá mơ lông đơn giản, đúng cách cho cây tươi tốt
Cách trồng lá mơ lông không chỉ đơn giản mà còn mang lại nhiều lợi ích, bởi lá mơ lông không chỉ là loại rau gia vị mà còn là dược liệu quý với nhiều công dụng. Với những hướng dẫn chi tiết dưới đây, bạn sẽ nắm rõ các bước trồng và chăm sóc lá mơ lông, giúp cây phát triển tươi tốt, xanh mướt ngay trong không gian nhà mình.
Cây lá mơ lông là gì?
Cây lá mơ lông, có tên khoa học là Paederia tomentosa, thuộc họ Cà phê (Rubiaceae), là một loài cây thân thảo leo, được biết đến với nhiều tên gọi như mơ tam thể, mơ tía, dây mơ tròn hay lá thúi địch.
Đây là loại cây quen thuộc trong nhiều gia đình nhờ vào công dụng làm gia vị và đặc tính dược liệu nổi bật. Cây mơ lông có thể dễ dàng bắt gặp ở các vùng quê, nơi cây thường mọc hoang và leo quấn lên các loại cây khác.
Lá mơ lông là cây dây leo lâu năm, thân cây khi còn non có hình dẹp, sau này lớn hơn sẽ trở nên tròn với màu tím đỏ hoặc xanh lục tùy theo giống. Lá của cây có hình trứng dài hoặc hình mác, mọc đối xứng nhau, dài khoảng 5-10 cm và rộng từ 2-4 cm.
Điểm đặc biệt của lá là có lớp lông mịn phủ đều hai mặt, mặt trên nổi rõ gân lá. Khi vò nát, lá sẽ tỏa ra mùi đặc trưng và khó ngửi. Hoa của cây có màu tím nhạt, thường mọc thành chùm và không có cuống rõ ràng.
Quả lá mơ lông có dạng gần tròn và kích thước nhỏ, nhưng ít khi thấy xuất hiện vì cây chủ yếu phát triển lá. Cây mơ lông không chỉ mang đến giá trị sử dụng trong nấu ăn mà còn là dược liệu quý giá trong y học dân gian, được nhiều người tin dùng để hỗ trợ điều trị các bệnh tiêu hóa và thanh lọc cơ thể.
Cây lá mơ lông là gì?
Công dụng của cây lá mơ
Cây lá mơ lông không chỉ là một loại rau gia vị phổ biến, mà còn được biết đến với nhiều công dụng trong cả y học cổ truyền lẫn hiện đại. Với hương vị đặc trưng, lá mơ thường được dùng ăn kèm với các món giàu đạm như thịt chó, thịt lợn, gỏi cá... nhằm tăng hương vị và hỗ trợ tiêu hóa.
Công dụng trong y học cổ truyền
Theo y học cổ truyền, lá mơ lông có vị đắng, tính mát, giúp thanh nhiệt và giải độc hiệu quả. Do đó, lá mơ được sử dụng để hỗ trợ điều trị các triệu chứng liên quan đến nhiệt độc trong cơ thể, giúp làm mát và tăng cường sức đề kháng. Ngoài ra, lá mơ còn có tác dụng sát trùng, giúp làm sạch vết thương nhỏ khi sử dụng ngoài da.
Xem thêm: Cách trồng lá lốt cho lá xanh tốt và phát triển mạnh
Công dụng trong y học hiện đại
Y học hiện đại đã nghiên cứu và chỉ ra rằng cây lá mơ lông chứa nhiều hoạt chất có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng hỗ trợ hệ tiêu hóa. Cụ thể:
Giảm đau bụng và đầy hơi: Lá mơ có khả năng làm dịu các cơn đau bụng do co thắt hoặc rối loạn tiêu hóa. Chất chống viêm tự nhiên trong lá mơ giúp giảm cảm giác đầy hơi và khó chịu.
Điều trị tiêu chảy: Lá mơ lông được sử dụng như một bài thuốc hỗ trợ điều trị tiêu chảy nhờ vào tính năng sát khuẩn, làm sạch hệ tiêu hóa và ngăn ngừa vi khuẩn gây hại.
Giảm ho và hỗ trợ điều trị viêm phế quản: Trong y học hiện đại, lá mơ còn được ứng dụng trong việc làm giảm các triệu chứng ho, đờm và hỗ trợ điều trị viêm phế quản, nhờ vào đặc tính sát trùng và chống viêm.
Công dụng của cây lá mơ
Chuẩn bị trước khi trồng cây lá mơ
Trồng cây lá mơ lông không chỉ giúp tạo thêm màu xanh cho khu vườn mà còn cung cấp nguồn lá gia vị và dược liệu hữu ích. Để đảm bảo cây phát triển tốt và cho lá chất lượng cao, việc chuẩn bị kỹ lưỡng từ đất trồng, giống cành đến dụng cụ trồng là rất cần thiết.
Chuẩn bị đất trồng
Cây lá mơ lông có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau, nhưng loại đất tốt nhất để cây phát triển khỏe mạnh là đất sạch, tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt. Để đạt được điều này, bạn có thể cải tạo đất bằng cách trộn thêm một số thành phần sau:
Phân bón hữu cơ: Bổ sung phân bò, phân gà đã ủ hoai hoặc phân trùn quế để tăng cường chất dinh dưỡng cần thiết cho cây.
Vỏ trấu và mùn hữu cơ: Những thành phần này giúp đất thông thoáng, giữ độ ẩm vừa phải và tăng cường khả năng thoát nước.
Lưu ý: Đảm bảo đất không quá ẩm, nhưng cũng không quá khô. Cân bằng độ ẩm trong đất giúp cây lá mơ sinh trưởng mạnh mẽ và hạn chế sâu bệnh.
Chuẩn bị trước khi trồng cây lá mơ
Chọn cành giống
Phương pháp trồng lá mơ lông bằng giâm cành là lựa chọn tốt nhất vì tiết kiệm thời gian và tăng tỷ lệ sống của cây hơn so với phương pháp gieo hạt. Để có cành giống chất lượng, bạn nên làm theo các bước sau:
Chọn cành giống từ cây mẹ: Lựa chọn cành từ cây mẹ khỏe mạnh, đã sinh trưởng ít nhất 1 năm để đảm bảo khả năng phát triển của cành giống.
Chiều dài của cành: Cắt các đoạn cành dài khoảng 30cm để làm giống.
Lưu ý khi chọn cành: Đảm bảo cành có lá khỏe, không bị sâu bệnh, lá xanh tươi. Cành già nhưng không quá khô sẽ giúp quá trình ra rễ nhanh và cây con sinh trưởng tốt hơn.
Chuẩn bị dụng cụ trồng
Nếu không có diện tích đất rộng, bạn có thể tận dụng các vật dụng có sẵn trong nhà để trồng cây lá mơ, như bao xi măng, thùng xốp, chậu nhựa, hoặc khay trồng cây. Đảm bảo các dụng cụ này có lỗ thoát nước dưới đáy để tránh tình trạng ngập úng gây thối rễ.
Chậu hoặc thùng xốp: Lựa chọn chậu hoặc thùng xốp có độ sâu ít nhất 30cm để cây có không gian phát triển bộ rễ.
Bao tải xi măng: Nếu sử dụng bao tải xi măng, nên gấp miệng bao xuống khoảng 10-15cm để giữ đất không tràn ra ngoài và dễ dàng thoát nước.
Đảm bảo lỗ thoát nước: Kiểm tra và tạo đủ lỗ thoát nước dưới đáy các vật dụng trồng để thoát nước tốt, giúp ngăn ngừa cây bị úng nước và phát triển tốt hơn.
Chuẩn bị dụng cụ trồng lá lông mơ
Cách trồng lá mơ lông
Trồng cây lá mơ lông là một quá trình không quá phức tạp nhưng cần cẩn thận để cây phát triển mạnh mẽ. Dưới đây là hướng dẫn từng bước để bạn có thể thực hiện một cách hiệu quả.
Bước 1: Chọn cành giống khoẻ mạnh
Trước khi trồng, chọn những đoạn cành từ cây lá mơ đã phát triển tốt, ít nhất 2 năm tuổi, không bị sâu bệnh. Cành giống cần có lá khỏe, không có dấu hiệu sâu bệnh để tăng khả năng sống sót và phát triển.
Xem thêm: Cách trồng ngò om đơn giản, cho năng suất cao
Bước 2: Cắt hom giống
Sử dụng kéo cắt đoạn cành dài từ 25-30 cm, mỗi đoạn cần giữ lại từ 2-4 mắt lá. Loại bỏ bớt lá ở hom giống để tập trung dinh dưỡng cho quá trình ra rễ. Các đoạn cành này được gọi là hom giống.
Bước 3: Giâm hom giống vào đất
Chuẩn bị đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng để giâm cành. Đặt hom giống vào hố nhỏ đã tạo sẵn, lấp đất xung quanh và nhấn nhẹ để cố định. Tưới nước nhẹ nhàng giữ ẩm cho đất, đảm bảo đủ độ ẩm cho hom giống ra rễ.
Nếu có thể, che chắn khu vực giâm cành để tránh mưa nắng trực tiếp trong khoảng thời gian đầu. Trong tháng đầu tiên, tưới 1 lần/ngày để duy trì độ ẩm. Sau tháng đầu, giảm tần suất tưới xuống 1-2 lần/tuần.
Cách trồng lá mơ lông
Bước 4: Bón phân lót cho cây
Sau khi trồng được khoảng 20 ngày, tiến hành bón phân lót bằng các loại phân hữu cơ như phân trùn quế hoặc phân chuồng đã ủ hoai. Việc bón phân lót giúp bổ sung dinh dưỡng, hỗ trợ cây phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn đầu. Cứ sau 1-2 tháng, tiếp tục bổ sung phân bón để duy trì nguồn dinh dưỡng.
Bước 5: Làm giàn cho cây leo
Cây lá mơ là loại cây leo, nên khi cây cao khoảng 30-40 cm, cần làm giàn để cây leo thuận lợi. Nếu trồng ở sân vườn, bạn có thể làm giàn bằng tre hoặc gỗ. Còn nếu trồng gần hàng rào, bờ tường, bạn có thể để cây tự leo, giúp cây phát triển tự nhiên và không chiếm nhiều diện tích.
Chăm sóc cây lá mơ sau khi trồng
Để chăm sóc cây lá mơ lông hiệu quả, bạn cần chú ý đến các yếu tố ánh sáng, nhiệt độ, tưới nước, bón phân, làm giàn và phòng trừ sâu bệnh. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để cây lá mơ lông phát triển tốt và đạt năng suất cao.
Ánh sáng và nhiệt độ
Cây lá mơ lông là loại cây ưa sáng, có khả năng sinh trưởng tốt khi được tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng. Tuy nhiên, cây cũng có thể phát triển tốt trong bóng râm nhẹ, giúp bạn dễ dàng trồng ở các khu vực như ban công, sân thượng, hoặc cạnh hàng rào. Nhiệt độ thích hợp cho sự phát triển của cây lá mơ dao động từ 14 đến 27 độ C. Ở mức nhiệt này, cây sẽ phát triển ổn định và đạt hiệu quả tối ưu.
Chăm sóc cây lá mơ sau khi trồng
Tưới nước
Cây lá mơ lông có khả năng chịu hạn tốt, nhưng không thích hợp với tình trạng ngập úng. Điều này có nghĩa là bạn không cần tưới nước quá thường xuyên; chỉ cần tưới vài lần mỗi tuần là đủ.
Tuy nhiên, ở giai đoạn cây con, việc tưới nước hàng ngày là cần thiết để cây phát triển mạnh mẽ. Khi thấy cây có dấu hiệu khô héo, hãy tăng cường tưới nước để giữ độ ẩm cho cây. Lưu ý, nên tưới nước vào buổi sáng hoặc chiều mát để tránh làm nóng rễ cây.
Bón phân
Cây lá mơ không đòi hỏi quá nhiều dinh dưỡng, tuy nhiên việc bón phân định kỳ vẫn giúp cây phát triển tốt hơn. Sau khi trồng khoảng 20 ngày, bạn nên bón lót bằng phân hữu cơ ủ hoai hoặc phân trùn quế để bổ sung dinh dưỡng cho đất. Tiếp tục bón phân đợt hai sau khoảng 1-2 tháng.
Làm giàn cho cây leo
Lá mơ lông thuộc loại cây dây leo, vì vậy việc làm giàn là cần thiết để cây phát triển thuận lợi. Khi cây đạt chiều cao khoảng 30-40 cm, hãy tiến hành làm giàn để cây leo. Bạn có thể tận dụng bờ tường, hàng rào, hoặc các cây thân gỗ trong vườn để làm điểm tựa cho cây leo, giúp tiết kiệm không gian và tăng năng suất.
Làm giàn cho cây leo
Phòng trừ sâu bệnh
Cây lá mơ lông ít khi bị sâu bệnh tấn công, nhưng vẫn cần duy trì các biện pháp phòng ngừa. Cân đối lượng nước tưới và bón phân hợp lý sẽ giúp cây khỏe mạnh và tránh tình trạng sâu bệnh. Ngoài ra, hãy tỉa bớt những nhánh lá rậm rạp, tạo không gian thông thoáng cho cây, giúp giảm thiểu nguy cơ nấm bệnh và sâu bọ phát triển.
Với cách trồng lá mơ lông đơn giản và hiệu quả này, bạn sẽ có ngay một nguồn lá tươi ngon, an toàn để dùng trong các bữa ăn hay làm thuốc. Chỉ cần một chút kiên nhẫn và chăm sóc đều đặn, cây mơ lông sẽ phát triển mạnh mẽ, mang đến không chỉ hương vị độc đáo mà còn những giá trị sức khỏe tuyệt vời cho gia đình bạn.